banner69

28.09.2021, 19:47

5G’nin Yolunu Açan Türk

Prof. Dr. Necmi Gürsakal

Prof. Dr. Necmi Gürsakal

Huawei…

Çin’in gelecek vaat eden bir geleceği olması anlamında bir sözcük.

Çin ve 5G teknolojisi ile ilgili olarak anlatacaklarımızı okumaya başlamadan önce Huawei’nin, Bilkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Erdal Arıkan’ı Çin’de nasıl karşıladıklarını ve ödüllendirdiklerini anlatan, Oscar törenine benzer şu videoyu (https://www.youtube.com/watch?v=lIirmysmJC4) izlemenizi öneririz.

Bilmem Erdal Arıkan adını hiç duymuş muydunuz…

Bizde de ona böyle törenler yapılmış mıdır…

Değerli medyamız Erdal Arıkan’dan yeterince söz etmiş midir…

Ünlü futbolcular kadar para kazanmış mıdır…

Neyse, biz biraz söz edelim. 1958 doğumlu Erdal Arıkan, polar kodlar konusunda 2008 yılında bir makale yazan ve bu makale ile 5G teknolojisinin geleceğini etkileyip, 5G’nin yolunu açan bir bilim insanımız. Çinliler de bunun farkında oldukları için videodaki o karşılamayı yapıyorlar zaten.

Arıkan 1977 yılında ODTÜ Elektrik Mühendisliği Bölümü’nü kazanıyor ve okumaya başlıyor. Ancak daha birinci yılın ortasındaki boykotlar nedeniyle okulu bırakıp, ABD’de CalTech’e geçiyor ve enformasyon kuramını oluşturan Shanon’un 1948 tarihli bir makalesinde ilgilendiği, bitleri yüksek hızda taşırken oluşan gürültüyü nasıl ortadan kaldırabilirim sorunuyla ilgilenmeye başlıyor. Shanon’a göre bitleri taşımada bir sınır vardı ve bu sınır “Shanon sınırı” olarak adlandırılıyordu.

Sonraları doktora tez hocası olan Galleger de Shanon sınırı ile uğraşıyor ve ona LDPC olarak adlandırdığı bir çözüm buluyor. Daha sonra Arıkan bu sorunu “kanal kutuplaşması” denilebilecek bir yolla çözmeyi başarıyor ve bunu 2008 yılında bir makalesinde yayımlıyor. Bu çözümde gürültü, bir kanalın kopyası olan diğer kanala aktarılıyor ve sonuçta biri gürültüsüz, diğeri ise tümüyle gürültü olan iki kanal elde ediliyordu. Ancak bunlar için Arıkan patent alma zahmetine bile girmemiş, Amerika’ya gidip konferanslar vermiş ve Türkiye’ye geri dönmüştü.

İyi de bunlarla Çin’in ilgisi ne?

1987 yılında eski askeri bir mühendis olan Ren Zhengfei, Çin’de telekom ekipmanı yapan Huawei adlı bir şirket kuruyor. Huawei 2003 yılında Cisco’nun bir yazılımını kopyaladığını itiraf etse de yoluna devam ediyor. Huawei’nin en büyük rakibi ise Kanada merkezli Nortel. 2004 yılında Brian Shields adlı bir Nortel güvenlik uzmanı, Çin merkezli bilgisayarların Nortel’den yüzlerce belge indirdiklerini keşfediyor. Nortel ise 2009 yılında iflas başvurusu yapıyor.

Bu arada bir zamanlar Nortel’in Ottawa’daki araştırma laboratuvarında araştırma başkanı olarak çalışan ve ABD’de 470 patenti olan Wen Tong, 2009 yılında Huawei’de çalışmaya başlıyor.

Şimdi dikkat…

Erdal Arıkan’ın makalesindeki kutupsal kodlar kavramı Wen Tong’un dikkatini çekiyor ve Tong bir laboratuvar yapılandırarak Huawei’den konunun araştırılması için 600 bin dolar istiyor.

Sonuç: Bugün Huawei, kutupsal kodlar konusundaki patentlerin üçte ikisinden fazlasına sahip.

Arıkan 2011 yılında kendi küçük şirketini kuruyor, Qualcom ve Seagate gibi şirketlere öneriler yapsa da ilgilendiği konu onların ilgisini çekmiyor. 2012 yılında Huawei ile görüşse de onlardan para almıyor ve 2019 yılında bu konudaki çalışmaları nedeniyle Shanon Ödülü’nü alıyor. Kısaca ABD’nin, başkanlığı döneminde Trump’ın TikTok ve WeChat’i yasaklama konusunun temelinde Huawei ve 5G yatıyor. 2018 yılında Kanada’da tutuklanan Ren ZhengFei’nin kızı Vancouver’de ev hapsinde üç yıla yakın tutulduktan sonra, Çin’de tutuklu iki Kanadalı karşılığında 2021 yılı Eylül ayı sonunda serbest bırakılıyor.

 

Prof. Dr. Erdal Arıkan

Huawei’nin Finansal Şefi olan Ren ZhengFei’nin kızı Meng Wanzhou, 2018 yılının Aralık ayında Meksika’ya giderken Kanada Vancouver Uluslararası Havaalanı’nda verdiği bir mola sırasında tutuklanıyor. Suçlama, 2013 yılında HSBC Bankası’nı Huawei’nin İran’daki iş anlaşmaları konusunda yanlış yönlendirmesi. ABD, bankanın İran’a karşı yaptırımları kırmasına neden olduğu için Meng Wanzhou’nun suçlu olduğunu iddia ediyor. Meng Wanzhou Kanada’da üç yıldır ev hapsinde tutuluyor. Ayrıca bu tutuklama Ottawa ile Pekin arasındaki ilişkilerin sertleşmesine ve tutuklamadan sonra Çin’in casusluk suçlamasıyla iki Kanada vatandaşını tutuklamasına da yol açmış durumda.

‘5G konusunda, Çin’in gelecek vaat eden bir geleceği nasıl oluyor?’un özeti işte böyle…

NOT: Bu makale Necmi Gürsakal’ın “Yapay Zekâ-Fareli Köyün Kavalcısı”, Dora Yayınevi, 2021 adlı kitabından derlenmiştir.

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Kelebek ve Kehle
08 Eylül 2021
Prof. Dr. Güray Salihoğlu
Prof. Dr. Güray Salihoğlu
Güvenilir Olmak
28 Eylül 2021
Yorumlar (0)
Namaz Vakti 07 Nisan 2025
İmsak 06:47
Güneş 08:18
Öğle 13:10
İkindi 15:31
Akşam 17:52
Yatsı 19:17
6
hafif yağmur
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 28 71
2. Fenerbahçe 28 68
3. Samsunspor 29 51
4. Beşiktaş 27 47
5. Eyüpspor 29 47
6. Başakşehir 28 42
7. Antalyaspor 29 39
8. Göztepe 27 38
9. Gaziantep FK 27 38
10. Kasımpaşa 28 38
11. Trabzonspor 28 36
12. Konyaspor 29 34
13. Rizespor 28 34
14. Bodrum FK 29 33
15. Kayserispor 28 33
16. Sivasspor 29 31
17. Alanyaspor 29 31
18. Hatayspor 28 19
19. A.Demirspor 28 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 32 63
2. Karagümrük 32 59
3. Erzurumspor 32 54
4. Gençlerbirliği 32 54
5. İstanbulspor 32 52
6. Bandırmaspor 32 52
7. Ahlatçı Çorum FK 32 47
8. Amed Sportif 32 47
9. Ümraniye 32 46
10. Keçiörengücü 32 45
11. Esenler Erokspor 32 45
12. Boluspor 32 45
13. Iğdır FK 32 45
14. Pendikspor 32 42
15. Sakaryaspor 32 42
16. Ankaragücü 32 38
17. Şanlıurfaspor 32 37
18. Manisa FK 32 37
19. Adanaspor 32 27
20. Yeni Malatyaspor 32 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 31 73
2. Arsenal 31 62
3. Nottingham Forest 31 57
4. Chelsea 31 53
5. M.City 31 52
6. Aston Villa 31 51
7. Newcastle 29 50
8. Fulham 31 48
9. Brighton 31 47
10. Bournemouth 31 45
11. Crystal Palace 30 43
12. Brentford 31 42
13. M. United 31 38
14. Tottenham 31 37
15. Everton 31 35
16. West Ham United 31 35
17. Wolves 31 32
18. Ipswich Town 31 20
19. Leicester City 30 17
20. Southampton 31 10
Takımlar O P
1. Barcelona 30 67
2. Real Madrid 30 63
3. Atletico Madrid 30 60
4. Athletic Bilbao 30 54
5. Villarreal 29 48
6. Real Betis 30 48
7. Celta Vigo 30 43
8. Real Sociedad 30 41
9. Rayo Vallecano 30 40
10. Mallorca 30 40
11. Getafe 30 39
12. Sevilla 30 36
13. Girona 30 34
14. Osasuna 29 34
15. Valencia 30 34
16. Espanyol 29 32
17. Deportivo Alaves 30 30
18. Leganes 29 27
19. Las Palmas 30 26
20. Real Valladolid 30 16