Dünya Eşitsizlik Laboratuvarı tarafından yayınlanan ve hazırlanmasında 100’e yakın araştırmacı ve ünlü ekonomistlerin yer aldığı “Dünya Eşitsizlik Raporu 2022” raporu ekonomi çevrelerinde büyük yankı yaratmış gözüküyor. Özellikle Gelir Eşitsizliği çalışmaları ile tanınan Fransız Ekonomist Thomas Piketty ve diğer önemli bilim insanları bu çalışmada yer aldılar.
***
GELİR DAĞILIMINDA UÇURUM BÜYÜK
Çalışmadan ilk tespitler şu şekilde;
Dünya yetişkin insan nüfusu 5 milyar 170 milyon olarak dikkate alınıyor. Bu nüfusun yüzde 1’i olan 51 milyon kişinin dünyada oluşan gelirin yüzde 19’unu aldığı, En tepedeki yüzde 10 ‘a isabet eden 517 milyon kişinin ise dünya gelirinin yüzde 52’sini aldığı, Aradaki yüzde 40‘lık yetişkin nüfusun yani 2 milyar kişinin ise gelirin yüzde 39’unu aldığı, Ve nihayet en alttaki yüzde 50’yi oluşturan 2,5 milyar kişinin ise gelirden yüzde 8 pay aldığı,…gibi bir durum tespiti söz konusudur. Bu rakamların çok şey anlattığı açık. Dünyanın yarısı yüzde 8 gelire mahkûm edilmiş iken, diğer yarısı gelirin yüzde 92’sine sahip bulunuyor. Bu korkunç tablonun sürdürülebilirliğini konuşmak bir yana insanlık dışı bir veri ile karşı karşıya bulunduğumuzu öncelikle fark etmek gerekiyor.
***
BÖLGESEL ADALETSİZLİK DE DİKKAT ÇEKİYOR
Raporda Dünya Gelir Dağılımının bölgesel verileri de yer alıyor. Şöyle ki; Toplam Dünya Geliri 100 kabul edildiğinde;
Bu dağılımda da Gelir/Nüfus dengesi esas alındığında bölgesel anlamda 10 kata yakın gelir farklılıkları olduğu görülebiliyor. Dünya herkesin istisnasız eşit olacağı bir yer olabilseydi, kişi başına gelir tüm dünyada 1950 ABD Doları civarında olacak idi. Ancak en dipteki 2,5 milyar insan dünya yıllık gelirinden sadece yüzde 8 pay alınca bu gruptan her bir kişiye ortalama 322 ABD Doları kalıyor maalesef.
Dünya Eşitsizlik Raporu-2022’den devam edelim.
2020 yılı içerisinde ücretli gelirlerinde dünyada 3 Trilyon Dolar gerileme olurken, aynı dönemde küresel milyarderlerin servetinde aynı rakama yakın 3,9 Trilyon Dolar artış olduğu tespit edilmiş. En yüksek gelirli yüzde 1’e dâhil olan bir erkeğin yaşam beklentisi, en dipteki bir erkekten 15 yıl daha fazla. Bu fark kadınlarda 10 yıl olarak hesaplanmış. Dünyanın en zengin 10 insanının servetleri toplamı birçok ülke milli gelirini geride bırakıyor. (Türkiye, Endonezya, Hollanda, Suudi Arabistan, İsviçre, Belçika, İsveç gibi) (Forbes Dergisi)***
SERVET KAMUDAN ÖZELE KAYIYOR
Dünyadaki kamu ve özel kesimin toplam serveti Satın alma gücü paritesine göre yaklaşık 714 Trilyon Dolar olarak hesaplanmış. Bu rakam Dünya yıllık gelirinin 6 katına tekabül ediyor. Özel servet stoku, son 5 yılda özel kişilerin gelirlerinin yüzde 380’i seviyesinden yüzde 525 seviyesine ilerlemiş. Yani özel servetler son beş yılda yüzde 38 artmış gözüküyor. Servet stoku hesaplanırken varlıklardan borçlar düşülüyor. Görüldüğü üzere kamu serveti küçülürken özel servet sürekli artış eğiliminde. Kamu serveti en yüksek olan ülkeler yüzde 30 seviyesi ile Rusya ve Çin oluşturuyor. Kamu servetinin toplam servete oranı Almanya ve Fransa da yüzde 10 civarında. Japonya, ABD ve İngiltere de kamu serveti (-) eksi seviyede.(Kamu borçları nedeniyle)
Raporda ülkemizdeki gelir adaleti ile ilgili de bölümler yer alıyor. Ancak yerimizin sınırlı olduğunu belirterek sadece Türkiye deki durumunda dünyadan çok farklı olmadığını belirtmekle yetinelim. Yukarıda belirtilen başlıklar tüm dünyada Gelir ve Servet dağılımında çok ciddi adaletsizlikler olduğunu açık şekilde gösteriyor. Toplumlar ne tür siyasi, ekonomik ve sosyal projeler ile bu problemin makul bir noktaya getirilebileceğini çok uzun yıllardır bekliyor.
Ne dersiniz, belki de yaşanan ekonomik krizlerin nedeni Gelir ve Servetin sınırlı ellerde toplanıp bloke olması olamaz mı?