Haber: N. Nuri Yavuz
Bursa’nın su durumu alarm veriyor. Barajlar, içme suyu için yetersiz kalıyor. Bir yandan tasarruf çağrısı yapılırken bir yandan da ihtiyacı karşılamak adına ovada yeni kuyular açılıyor. Fakat kentin yeraltı su kaynakları, içme suyundan çok sanayiye akıyor. 167 Saylı Kanun kapsamında tamamen ücretsiz olarak yeraltı suyunu kullanan sanayinin arıtma ve geri kazanım yatırımları; doğal denge, kaynakların verimli kullanımı ve sürdürülebilirlik açısından büyük önem arz ediyor. Özellikle Paris Anlaşması ve Avrupa Birliği (AB) Yeşil Mutabakatı kapsamında iş dünyasında ticari kaygılarla oluşan çevre duyarlılığı, yatırımlara da dönüyor. Bazıları ise bu zorunluluklardan ziyade sorumluluklarla hareket ediyor. Tekstil boyahanelerinin yoğunlukta olduğu ve su kullanımının yıllık 15 milyon metreküpü aştığı Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi (DOSAB), atık suyun arıtılması ve geri kazanımı için yaptığı yatırımla öne çıkıyor. Ki Büyükşehir Belediyesi, düzenlediği ‘Çevre ile Dost Ol İyi Uygulama Ödülleri Yarışması’nda DOSAB’ın ‘Atıksu Geri Kazanım’ projesini ödüle layık gördü. Yeraltı sularının kullanımı, bölgedeki kuyu sayısı, su tüketimi, arıtma ve kazanıma dair DOSAB Bölge Müdürü Serhat Şengül, Bursa Görüş’e özel açıklamalarda bulundu.
176 MİLYON TL YATIRIM
‘Atıksu Geri Kazanım’ projesini, kamuoyunda şimdilerde yankı bulan çevre ve AB Yeşil Mutabakatı gündeminden çok önce planladıklarını savunan DOSAB Bölge Müdürü Serhat Şengül, “2007 tarihinde faaliyete geçen arıtma tesislerimizin tabelasına baktığınızda tesisi değil tesisleri yazar. Bu bile aslında bizim çok öncesinden suyun doğru ve verimli kullanımı için bir öngörüyle hareket ettiğimizi gösteriyor. Atıksu Geri Kazanım projemiz için yatırım yapmaya, mevcut gündemden çok önce 2017 yılında başladık ve kısa bir süre içerisinde faaliyete geçirdik. 176 milyon TL’lik yatırımla hayata geçirilen atıksu geri kazanım tesisi ile yeraltı su kuyularımızdan aldığımız yıllık 10 milyon metreküp suyun yüzde 40’ını yani 4 milyona yakın kısmını yeniden üretime kazandıracağız. Bu yatırım, hem yeraltı sularımızın korunmasını, hem çevresel etkinin minimize edilmesini hem de bölge sanayicisinin Paris Anlaşması ve AB Yeşil Mutabakatı kapsamında ihtiyaç duyduğu çevreci üretim modelini destekliyor” değerlendirmesinde bulundu.
DOSAB’IN KUYULARI
DOSAB’da resmi olarak 157 yeraltı suyu kuyusu bulunduğunu açıklayan Bölge Müdürü Serhat Şengül, “DOSAB’da kesinlikle kaçak kuyu yok. Mevcuttaki kuyularımızın tamamı bölge müdürlüğümüz tarafından yönetiliyor. Bölgenin su ihtiyacının yüzde 70’i sadece 40 kuyudan karşılanıyor. Bölgemizce resmi olarak işletilen kuyulardan yıllın 25 milyon metreküp su kullanma kotamız bulunuyor fakat biz yılda 10 milyon metreküp su çekiyoruz. Bunun da 4 milyon metreküpünü, atıksu geri kazanım tesisimizle yeniden sanayicinin kullanımına sunuyoruz. Öte yandan yıllık 5 milyon metreküp de ruhsatı bölgemize ait olan ve işletim hakkını firmalara devrettiğimiz kuyulardan su çekiliyor. Bölgemiz, bu kuyuların da denetimini yapıyor. Bölgemizde tekstil boyahaneleri ağırlıkta ve bölgedeki fabrikaların kullandıkları suyun tamamını arıtmadan geçiriyoruz. Yıllık 15 milyon metreküp su kapasitesiyle çalışan arıtma tesisimiz, bakanlık tarafından 7/24 izleniyor ve belirli periyotlarla numuneler alınarak denetimler yapılıyor” dedi.
KİRLİLİK DENETİMLERİ
Nilüfer Çayı’nın kirliliği ve kirli su salınımları hakkında açıklama yapan Bölge Müdürü Şengül, “Marmara’daki müsilaj sorunuyla birlikte bölgemiz arıtma tesisi de dâhil olmak üzere Bursa’da tam anlamıyla çalışan tüm arıtma tesislerinden sık periyotlarla numuneler alınarak takip yapıldı. Oysa Nilüfer Çayı üzerinde kaçak kirli su salımı yapan çok sayıda işletme var. Bu denetimlerin daha çok arıtmasız çalışan ve kaçak kirli su salınımı yapanlara yönelmesi gerekiyor. Çünkü bizimki gibi arıtma tesisleri sürekli uzaktan izleme yöntemiyle inceleniyor. Böyle tesislerin çevreyi kirleten bir suyu salması mümkün değil. Nilüfer Çayı özelinde de Bursa’nın en üst merciden kirlilik sorunu çözmesi gerekiyor. Nilüfer Çayı’nda yaşanan yetki sorunu, kirliliğin de önünü açıyor” dedi.
GÖKDERE’NİN SUYU
Sanayide yüzey sularının kullanımına yönelik proje hazırlığı içinde olduklarını açıklayan Serhat Şengül, “Gökdere’de DSİ tesislerinin olduğu bölgeden gelen suda bir süredir debi ölçümleri ve kontroller yapıyoruz. Bu suyun 13 kilometrelik bir yeraltı hattı ile Demirtaş Barajı’na ulaştırılması ve sanayide kullanımı için proje hazırlığındayız. Demirtaş Barajı, tarımsal sulama yapıldığı için DSİ, bölgemizin oradan su kullanımına müsaade etmiyor. Gökdere suyu, kaynağından Nilüfer Çayı’na uzanıyor ve oraya gelene kadar evsel atık sular ve yağmur suyu hatlarıyla kirleniyor. Yine kirli olan Nilüfer ile karışıyor. Aslında boşa akıyor. Bu suyun verimli kullanılması için DSİ ile ortak çalışarak proje hazırlamaya çalışıyoruz. Nihai amacımız, bölgemizde su arzını; yüzey suları, yeraltı suları ve geri kazanım ile dengelenmiş, sürdürülebilir üretim ve sürdürülebilir çevre için en optimal şekilde yönetmek” ifadelerini kullandı.
SUYUN KADRİNİ KIYMETİNİ BİLİYORUZ
‘Suyumuzun kadrini kıymetini biliyoruz’ sloganıyla hareket ettiklerini belirten DOSAB Bölge Müdürü Serhat Şengül, “Su varsa hayat var, su varsa üretim var. Bunu biz de bölgedeki sanayicilerimiz de çok iyi biliyor. Bunun için suyu bir atık olarak değil kaynak olarak görüyoruz. Atıksu geri kazanım tesisimiz de bu anlayışın bir eseridir. Projemizde hem ulusalda hem de Bursa yerelinde takdir görmektedir. Son olarak Büyükşehir Belediyesi’nin ‘Çevre İle Dost Ol İyi Uygulama Ödülleri Yarışması’nın Sanayi Kuruluşları kategorisinde ‘En İyi Uygulama Ödülü’ aldık” şeklinde konuştu.
DOSAB Su Geri Kazanım Tesisinin açılışı töreni, 11 Haziran Cumartesi günü Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş ile kamu kurum ve kuruluşları, Bursa’daki organize sanayi bölgesi başkan ve müdürleri ile sanayicilerin katılımıyla yapıldı.