Son 30 yılın en kurak yılı ve son 100 yılın en kurak kış mevsiminin yaşandığı 2020 yılında Büyükşehir Belediyesi tarafından alınan tedbirlerle bir gün bile susuzluk yaşamayan Bursa, benzer susuzluk sorunu ile yeniden karşı karşıya kaldı. Küresel ısınma, iklim değişikliği ve artan nüfus sebebiyle dünyanın gündemini meşgul eden temiz suyun geleceği ile ilgili durum, Bursa’nın önemli gündem maddesi oldu. Özellikle Bursa’nın içme suyu ihtiyacının karşılandığı Doğancı ve Nilüfer baraj havzalarına yeterli kar yağışının olmaması nedeniyle, kamuoyunu bilgilendirmek ve vatandaşları tasarruflu olmaya davet etmek amacıyla basın toplantısı düzenlendi.
2021’de rekor
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen, Uludağ Üniversitesi, Bursa Teknik Üniversitesi, DSİ, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü, ilgili akademik odalar ve BUSKİ yetkililerinin katıldığı toplantıda, mevcut durumu ve izlenecek yol haritasını değerlendirdi. Su rezervlerindeki düşüşe dikkat çeken Başkan Aktaş, “Geride kalan 2021 yılı içerisinde iki barajımızın genel doluluk oranı, mayıs ayı başlarında yüzde 100 mertebesine ulaştı ve haziran sonuna kadar yaklaşık iki ay süreyle bu seviyesini korudu. Geçen yıl kentimizin içme-kullanma suyu ihtiyacının yüzde 67'si barajlardan, yüzde 17'si yeraltı sondaj kuyularından, yüzde 16'sı da pınar kaynaklarından karşılandı. 2021 yılında barajların besleme havzasına yeterli hatta memnuniyet verici miktarda kar yağışı düşmüş, barajlardan rekor sayılabilecek hacimde su elde edilmiştir” diye konuştu.
Susuzluk kapıda
Bu yıl olağan yağış mevsiminde barajların besleme havzasına yeterli kar yağışı düşmediğini ifade eden Başkan Aktaş, “Hepimizde, geçtiğimiz kış mevsiminde bol miktarda kar yağışı olduğu algısı var. Ancak yağışlar daha çok Uludağ'ın kuzey yamaçlarına ve İnegöl'e doğru uzanan doğu kesimine düşmüş, barajların besleme havzasını teşkil eden güney yamaçlarındaki yağış miktarı ise son derece sınırlı kalmıştır. Böylelikle, barajlarımızın genel doluluk oranı 2022 mayıs ayı sonlarında yüzde 73 seviyesini gördükten sonra, yetersiz yağış, tükenen kar stokları ve havaların ısınmasıyla artan tüketime bağlı olarak düşüş trendine girmiştir. 2021 yılında iki ay süreyle neredeyse kanıksanan yüzde 100 değeri, 2022 yılında imkânsız bir beklentiye dönüşmüştür” şeklinde konuştu.
Kuyular devrede
Kuyuların kurak yıllarda en kritik su kaynağı hâline geldiğini ve 2020 yılında Vakıf, İsmetiye ve Ürünlü bölgelerinde toplam 74 yeni sondaj kuyusu açtıklarını hatırlatan Başkan Aktaş, “Hali hazırda Vakıf kuyuları hariç olmak üzere tüm eski ve yeni kuyu grupları devreye alınmış olup, baraj seviyesindeki yetersizliği telafi etmek için çalıştırılmaktadır. Vakıf kuyularından elde edilen suyun nitelikli hâle getirilmesi amacıyla arıtma tesisi kurulmasına yönelik çalışmalarımız devam etmektedir. Su kaynaklarının artırılmasına ve özellikle yeni kuyu havzaları kazandırılmasına yönelik de faaliyet gösteriyoruz. Barajlardaki su seviyesini ve kuyuların üretim kapasitesini dikkate alıp kurak hava koşullarının sürdüğünü varsayarak, yaptığımız değerlendirme ile aralık ayı içerisinde barajlarımızdaki suyun tükeneceği yönünde endişe verici bir sonuca varmış bulunmaktayız. Bir taraftan artan şehir nüfusu, diğer taraftan küresel iklim değişikliğinin neden olduğu kuraklığa bağlı olarak azalan yerüstü ve yeraltı kaynaklarının verimi, kişi başına düşen ulaşılabilir temiz su miktarını düşürmektedir. Kentimizin yakın gelecek için planlanan yeni su kaynağı olan Çınarcık Barajı’nın sisteme kazandırılmasına kadar geçecek süre içerisinde bu eğilimin sürmesi öngörülmektedir” ifadesini kullandı.
Tasarruf uyarısı
Tüm bunların yanında tarım kesiminin sulama suyu taleplerini karşılamak noktasında da gayret gösterdiklerini ifade eden Başkan Aktaş, “Yeni kaynakların devreye alınması, özellikle de Çınarcık Barajı ile sorunun kısa ve orta vadede bertaraf olacağını düşünüyorum. Diğer lokal bazı çalışmalar, Gölbaşı’nın devreye alınması gibi çalışmalar var. Ama her halükarda insanlarımıza bir sıkıntı yaşatmamak için lütfen su israfından kaçıralım. Su tasarrufuna dikkat edelim. Hepimizi ilgilendiren bu önemli konuda gerekli hassasiyeti gösterelim. Alarm durumu belki ağır bir ifade olabilir ama yani tablonun böyle olduğu bir ortamda tüm kurum ve kuruluşlar olarak el birliği içerisinde bu süreci aşmalıyız” açıklamasında bulundu.
Toplantının başında BUSKİ Genel Müdür Yardımcısı Devri İzgi, mevcut durum ve BUSKİ’nin 2022 eylem planı hakkında bilgiler verdi. Halen barajlardaki ortalama doluluğun yüzde 73 seviyesinde olduğunu ifade eden İzgi, hiç su girişi olmaması durumunda Bursa’nın 227 günlük suyunun kaldığını sözlerine ekledi.