Haber: N. Nuri Yavuz
Bursa İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü (AFAD) tarafından hazırlanan Bursa İRAP, geçen hafta Vali Yakup Canbolat başkanlığındaki bir tanıtım toplantısıyla Tayyare Kültür Merkezi’nde kamuoyuyla paylaşıldı.
Bursa İRAP’ı hazırlama sürecine 68 ayrı kurum ve kuruluşu temsilen 175 temsilcinin katıldığı açıklandı. ‘Deprem’, ‘Kütle Hareketleri’, ‘Taşkın-sel’, ‘Meteorolojik ve İklim Değişikliği Kaynaklı Afetler’ ve ‘Endüstriyel Kazalar’ Bursa’da öne çıkan afetler olarak ele alındı. Bursa İRAP kapsamında 6 amaç, 39 hedef ve 245 eylem belirlendiği duyuruldu. Kamuoyuna bu ifadelerle yansıyan Bursa İRAP’ın ayrıntılarını AFAD Bursa yetkililerinden alınan verilere göre Bursa Görüş okuyucuları için derlendik.
İL AFET RİSK AZALTMA PLANI (İRAP) NEDİR?
Afetlerin olası etkilerini dikkate alarak; bu etkileri en aza indirmek adına afetler olmadan hayata geçirilmesi gerekenleri süreç dâhilinde tarifleyen, sorumluları ve sorumlulukları tanımlayan sürdürülebilir bir plandır. Bu plan herhangi bir kurum ve kuruluşun değil ildeki tüm kurum ve kuruluşların iş birliği ile oluşturulan bir plandır.
BURSA İRAP SÜRECİ
Bursa İRAP (İl Afet Risk Azaltma Planı) çalışmalarına Ocak 2021 tarihi itibariyle başlandı. Plan hazırlanırken Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından illere gönderilen İRAP Hazırlama Kılavuzundan yararlanıldı. 28 Ocak 2021’de Vali Yakup Canbolat başkanlığında ildeki Kamu Kurum/Kuruluş Yöneticileri ile İRAP Üst Düzey Bilgilendirme Toplantısı yapıldı. 11 Şubat 2021 tarihinde AFAD İl Müdürü Yalçın Mumcu başkanlığında Teknik Çalışma Grubuna seçilen konusunda uzman Kurum/Kuruluş personelleri ile İRAP Bilgilendirme Toplantısı gerçekleştirildi. İRAP kapsamında muhtelif tarihlerde ilimizde yer alan kamu kurum/kuruluşları, yerel yönetimler, üniversiteler, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte 2 çalıştay, 35 bilgilendirme toplantısı ve 5 tanıtım toplantısı düzenlendi. Bu toplantılarda İRAP planının önemine ve paydaş kurum kuruluşların görev ve sorumluluklarına vurgu yapıldı. İRAP kapsamında yapılan anket sonucu ve ildeki mevcut afet geçmişi dikkate alınarak seçilen afet türleri Deprem, Kütle Hareketleri, Taşkın/Sel, Meteorolojik ve İklim Değişikliği Kaynaklı Afetler ve Endüstriyel Kazalar olarak belirlendi. Yapılan çalışmalar doğrultusunda ildeki afet risklerini önlemek için 6 Amaç, 39 Hedef ve 245 Eylem ve eylemlere ait sorumlu-destekleyici kurum ve kuruluşlar belirlendi.
AFET TÜRÜNE GÖRE EYLEM DAĞILIMI
Bursa İRAP kapsamında ‘Deprem’ için 67, ‘Kütle Hareketleri’ için 22, ‘Taşkın/Sel’ için 71, ‘Meteorolojik ve İklim Değişikliği Kaynaklı Afetler’ için 61, ‘Endüstriyel Kazalar’ için 23 ve tüm afetler için 1 eylem kabul edildi.
BURSA İRAP AMAÇLARI
Bursa İRAP kapsamında şu 6 amaç belirlendi: ‘Şehrimizi Afetler Karşısında Daha Dirençli Hale Getirmek’, ‘Afetlere Karşı Toplum Bilincini Arttırmak’, ‘Afet Sonrası Müdahale ve İyileştirme İçin Kapasiteyi Arttırmak’, ‘Afet Yönetiminde İş Birliğini Güçlendirmek’, ‘Risk Yönetimi İçin Veri Toplama’ ve ‘Afetlere Karşı Koruyucu Tedbirleri Alarak Etkilenebilirliği Azaltmak’
BURSA İRAP HEDEFLERİ
‘Şehrimizi Afetler Karşısında Daha Dirençli Hale Getirmek’ amacı bağlamında şu hedefler belirlendi:
‘Afete Dayanıklı Yapılaşma’ ‘Kamu ve Özel Sektör Yatırımlarının Afetler Karşısında Denetimlerini Artırmak’ ‘Riskli Yapılar İçin Çözüm Uygulamaları’ ‘Kültürel Miras Yapılarının Afet Risklerinin Azaltılması’ ‘Mekânsal Planlamada Afet Risklerini Dikkate Almak’ ‘Alt Yapı Yatırımlarında Afet Risklerini Dikkate Almak’ ‘Riskli Alanlar İçin Çözüm Uygulamaları’ ‘Taşkın Tehlikesini Azaltmak’ ‘Taşkına Direnci Arttırmak’ ‘Endüstriyel Kurum ve Kuruluşlar Arası İş Birliğini Artırmak’ ‘Binalarda, Ortak Kullanım Alanlarında ve Ulaşımda İklim Değişikliğine Yönelik Azaltım Önlemlerinin Azami Düzeye Çıkarılması’ ‘Yenilenebilir Enerji Yatırımları İle İklim Değişikliğine Yönelik Azaltım Önlemlerinin Azami Düzeye Çıkarılması’ ‘Katı Atık ve Atık Su Yönetiminin İyileştirilmesi’ ‘Sanayi Tesislerinde Sera Gazı Azaltımını Sağlamak’ ‘Riskli Bölgelerin Belirlenmesi ve Isı Adası Etkisini Azaltıcı Tedbirlerin Alınması’ ‘Planlama Düzeyinde Isı Adası Etkisinin Azaltılması’ ‘Ulaşımdan Kaynaklanan Isı Adası Etkisinin Azaltılması’ ‘Meteorolojik Olaylar Sonucunda Oluşabilecek Sel ve Taşkınlara Karşı Riskli Bölgelerde Tedbir Alınması’ ‘Aşırı Hava Olaylarının ve Bunun Sonucu Ortaya Çıkan Afetlerin İnsan Sağlığına Olası Etkisinin Azaltılması’ ‘Kuraklık, Beslenme ve Gıda Güvenliği İle İlgili Tedbirlerin Alınması’ ‘Hassas Grupların Etkilenebilirliğini En Aza İndirgemek’ ‘Mevcut Yeşil Alanların Yapılaşmaya Açılmasının Önlenmesi ve Yeni Yeşil Alanlar Oluşturulması’ ‘Biyoçeşitliliğin Korunması ve Arttırılması’‘Afetlere Karşı Toplum Bilincini Arttırmak’ amacı bağlamında şu hedefler belirlendi:
‘Eğitim Faaliyetleri’ ‘Bilinçlendirme Faaliyetleri’ ‘İklim Değişikliği ve Meteorolojik Olaylara Yönelik Eğitim ve Bilinçlendirme Faaliyetlerinin Planlanması ve Yapılması’ ‘İklim Değişikliğinin Sağlık Üzerine Etkileri Konusunda Kamuoyunun Bilinçlendirilmesi ve Bilgilendirilmesi’ ‘Halkın Sel/Taşkın, Aşırı Hava Olayları, Orman Yangınları, Kuraklık ve Tasarruf Konularında Bilinçlendirilmesi ve Farkındalık Çalışmalarının Azami Düzeye Çıkarılması’ ‘Vatandaşların Biyoçeşitlilik ve Koruma Alanları Hakkında Bilinçlendirilmesi’‘Afet Sonrası Müdahale ve İyileştirme İçin Kapasiteyi Arttırmak’ amacı bağlamında şu hedefler belirlendi:
‘Afet Riski Belirleme Yöntemlerinin Geliştirilmesi ve Çeşitlendirilmesi’ ‘Toplanma ve Barınma Alanlarına Yönelik Çalışmalar’‘Afet Yönetiminde İş Birliğini Güçlendirmek’ amacı bağlamında şu hedefler belirlendi:
‘İlimizi Kapsayan Coğrafi Bilgi Sisteminin (Cbs) Kurulması ve Kullanımı’ ‘Afet Yönetiminde Kurumsal Kapasitenin Arttırılması’ ‘Olay Türüne Göre Kurumsal Farkındalıkların Oluşturularak Bölgesel Destek Yapısına Dâhil Edilmelidir’ ‘İklim Değişikliğine Yönelik Kurumlararası Koordinasyon ve Örgütlenme Çalışmalarının İyileştirilmesi’‘Risk Yönetimi İçin Veri Toplama’ amacı bağlamında şu hedefler belirlendi:
‘Riskli Yapı Stokuna Ait Envanter Çalışmaları’ ‘Riskli Alanların Ortaya Konulması’ ‘İklim Değişikliğinin Sağlık Üzerine Etkileri Konusunda İstatistiki Veri Toplama ve İzlenmesi’‘Afetlere Karşı Koruyucu Tedbirleri Alarak Etkilenebilirliği Azaltmak’ amacı bağlamında şu hedefler belirlendi:
‘Taşkından Etkilenebilirliği Azaltmak’BURSA İRAP EYLEM ÖRNEKLERİ
‘Milli Eğitim Müdürlüğünce Düzenlenecek Eğitim Takvimine Göre Afet Eğitim Merkezinde Afet Simülasyonları Eşliğinde Düzenlenen Eğitimlerin Sayısının ve Etkinliğinin Arttırılması’ eylemi belirlendi. Depreme yönelik belirlenen bu eylem İl Milli Eğitim Müdürlüğü sorumluluğunda olacak, AFAD Bursa destek verecek. 2022-2024 döneminde gerçekleştirilecek.
‘İl Genelinde Meydana Gelen Kütle Hareketleri Olaylarının Etkilediği Alanların Haritalandırılması ve Sayısal Envanterinin Oluşturulması’ eyleminde AFAD Bursa sorumlu olacak; İlçe Belediyeleri, Büyükşehir Belediyesi ve Üniversiteler destek verecek. Bu eylem 2022-2027 döneminde yapılacak.
‘Havzalarda Doğal Bitki Örtüsünün Korunması ve Tersip Bentleri Islah Şekillerinin, Erozyon Kontrol Yapıları ve Ekin Yönetim Uygulamaları ile Ağaçlandırmanın Teşvik Edildiği Doğal Su Tutma Yöntemlerinin Yaygın Olarak Uygulamaya Koyulması’ eylemi, DSİ 1. Bölge Müdürlüğü sorumluluğunda olacak, Orman Bölge Müdürlüğü destek verecek ve 2022-2027 döneminde gerçekleştirilecek.
‘İklim Değişikliğinin Bitki ve Hayvan Yetiştiriciliğine Yaptığı Olumsuz Etkilerin Saptanması, Tedbirler Konusunda Üreticilerin Bilinçlendirilmesi’ eylemi için İl Tarım ve Orman Müdürlüğü sorumlu olacak, üniversiteler destek verecek ve 2022-2027 döneminde bu eylem adımı atılacak.
‘Endüstriyel Kazalarda Afet Öncesi Önleyici ve Koruyucu Donanım ve Kapasitenin İyileştirilmesi’ eylemi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bursa Rehberlik ve Teftiş Grup Başkanlığı sorumlu olacak.
‘Bisiklet ve Elektrikli Araç Kullanım Oranının Arttırılması İçin Bisiklet Yollarına İlave Yapılması’ eyleminde İlçe Belediyeleri sorumlu olacak, Büyükşehir Belediyesi destekleyecek, eylem 2022-2027 döneminde gerçekleştirilecek.
KURUMLARA GÖREV MESAJI
AFAD Bursa yetkililerinden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “245 Eylemimiz arasında genel olarak; Kentsel Dönüşüm Projeleri, Eğitim ve Bilinçlendirme Faaliyetleri, Erken Uyarı Sistemlerinin Kurulması, Islah Projeleri ve Kurumlar Arası Koordinasyon başlıkları ön planda yer almaktadır. İrap sürecinde 68 farklı kurum/kuruluşu temsilen yaklaşık 175 temsilci çalıştaylarımıza katılım sağlamıştır. Hayata geçirilmesi planlanan eylemlerle afetlerden kaynaklanan kayıpları azaltmak ve ilimizin afetlere karşı dirençliliğini arttırmak hedeflenmiştir. Bu durum bize eylemlerden sorumlu paydaş kurumların söz konusu eylemleri sahiplenmesinin ne kadar önemli olduğunu vurgulamaktadır. İRAP kapsamında görev verilen kurum ve kuruluşların planda yer alan eylemleri hayata geçirebilmeleri “afetlere dirençli toplum” hedefine ulaşmak için büyük önem arz etmektedir. İl Afet Risk Azaltma Planı dinamik bir süreç olup Eylemlerimiz için gerekli eklemeler ve eksiltmeler yapabilme imkânını paydaşlarımıza tanımaktadır. Planımızın güncel tutulması ve eylemlerimizin uygulanabilir olması Afetleri anlamak etkilerini azaltmak için oldukça önemlidir. Hazırlanan Bursa İl Afet Risk Azaltma Planı; Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığımız tarafından kontrol edilmiş ve Bursa Valimiz tarafından Eylül 2021 tarihinde onaylanarak tamamlanmıştır. Plan doğrultusunda belirlenen eylemlere ait izleme ve değerlendirme süreci için yapılması gereken iş ve işlemler, plandan sorumlu İl ve Kurum Yöneticisi olarak görevlendirilen personeller tarafından https://irapizleme.afad.gov.tr/ adresindeki sistemden yürütülmektedir.”