BUSİAD Dijital Dönüşüm – Yenilikçilik ve Girişimcilik Uzmanlık Grubu, “Üretimde Gerçek Dijital İkiz ‘Metaverse’” başlıklı bir çevrim içi bir toplantı düzenledi. BUSİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Tuncer Hatunoğlu, moderatörlüğünü yaptığı toplantının açılışında, endüstri 4.0 ya da diğer adıyla dijital dönüşüme gelinen süreci aktardı. Hatunoğlu’nun ardından konuşan Payneer Ödeme Kuruluşu CEO’su Ergi Şaner, Metaverse fragmanlarının görüldüğünü söyledi. Şaner, “Sıkıntı şurada, bu kavramlar yeterince açıklanmadan belli jargonlar oluşuyor ve bu da teknolojiler üzerinde beklentiler oluşturuyor. Facebook’un adını meta olarak değiştirmesiyle bu süreç gölgelerden çıktı” dedi.
Şaner şöyle devam etti:
“Teknoloji dünyasının yeni fikri metaverse. Metaverse tek bir teknoloji değil. Pek çok teknolojinin bütünleşen hali. Benim geliştirdiğim tanıma göre, hayatımızın yeni bir dijital katmanı. Bunu bir otobana benzetecek olursak, burada hız limiti yok. Kurallar yok. Burada fırsatlar kadar tehditlerin de farkında olmamız gerekir. Metaverse’ü konuşurken tanımını bile değiştirecek güce sahibiz. Yeni bir dijital devrime tanıklık ediyoruz. Bizler dönemimizin Kristof Kolomp'ları olabiliriz. Geleceğe yön verebiliriz.”
Metaverse’ün dijital bir gereklilikten çıktığını da ifade eden Şaner, “Dijital kanallarda geçirdiğimiz süreler artıyor. Sanal ve fiziksel gerçeklikler iç içe geçmeye başladı. Sanayideki dijital ikiz en güzel örneği. Bu dijital ekosistemine metaverse dedik” dedi. Metaverse için bazı teknolojilerin gelişmesi gerektiğini de ifade eden Şaner, şöyle devam etti:
“5G metaverse oluşması için temel gereklilik. Milyarlarca insanın paylaşacağı bir ortamdan bahsediyoruz. Burada gecikmeye tahammül yok. Yapay zeka gerekiyor. Sadece gözlük değil artık eldiven ve kıyafetler de tasarlanıyor sanal ortam için. Artık bir mağazadan meyve sebzeyi yapay zeka ile tercihlerimize göre alacağız. VR gözlükler hantal ve pahalı. Belki normal gözlüğe, lense veya uç noktada Elon Musk’ın beyin çip entegrasyonuna kadar gidecek.”
“Şu anda Metaverse öncesi dönemdeyiz. Bazı şeyleri deneyimliyoruz” diyen Şaner, “Metaverse farklı bir dünya ise biz niye o sıkıcı ofislerimizi oraya taşıyalım. Sevdiğiniz takımın maçını statta birlikte izleyeceksiniz. Bu iş dünyası için de geçerli. Boeing metaverse’de fabrika açacağını söyledi” diyerek sözlerini tamamladı.
FABRİKAYA GİTMEDEN...
Sabancı Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Lütfi Taner Tunç ise, Metaverse’ün üretimdeki kullanımına ilişkin bilgiler verirken, şunları dile getirdi: “Fabrikaya gitmeden, üretimde yüksek verimlilik sağlamak, üretimde Metaverse’ün amacı. Az işgücüyle daha çok iş takibi, müşterilerde marka bağlılığı sağlamak, hatalardan öğrenmek, insan uzmanlığı, standizasyon dengesi sağlamak da Metavers’ün üretimde kullanılmasının faydaları” dedi. “Teknoloji bizi işsiz bırakacak mı?” Kaygısının eskilerde de olduğunu da kaydeden Tunç, yeni iş alanlarının yaratılacağını da kaydetti. Tunç, Metaverse ile tezgaha gitmeden yaşanacak sorunların önceden öngörülmesini sağlayacağını söyledi. “Üretim hayallerin gerçekleştiği yerdir” diyen Tunç, “Bu teknoloji bizim üretim dünyasındaki işlerimizi kolaylaştırdı” diye konuştu.
ÖNCE VERi...
Turkcell Yapay Zeka ve Yeni Nesil Teknolojiler Yöneticisi Caner Çanak ise, “Dijital dönüşüm için önce veriden bahsetmemiz gerekir. Veri yoksa bunlardan bahsedemeyiz. Elinizde ne tür veriler var diye başlıyoruz çalışmalarımıza” diye konuştu. Türkiye’nin yarısının Turkcell üyesi olduğunu kaydeden Çanak, “O nedenle ciddi veriye sahibiz. Bir çok sistemi Turkcell bünyesinde deneyimleyip sahaya sürdük” dedi. Çanak, ses ve görüntü işleme sistemlerinden, robot sistemlerine kadar, gerek Turkcell gerekse müşteriler nezdinde yaptıkları çalışmalar konusunda detaylı bilgiler verdi.
Metafluence Kurucu &CMO Emin Vali de, Metaverse’ün henüz Ar-Ge aşamasında olduğunu söyleyerek sözlerine başladı. Vali, “İnsanlar Metaverse’ün sıkıntılarını konuşuyor. İmkanları henüz konuşmuyor. Metaverse bizim yaş kategorimiz için değil. Bizim çocuklarımız ve torunlarımız için bir teknoloji” dedi. Vali, şunları dile getirdi: “Metaverse’ün yaygın kullanımının fenomenlerle olacağını düşünüyoruz. İnfluencerlar geleceğin sosyal medyasının Metaverse olacağını düşünüyor. Hal böyle olunca, onlar takipçilerini de Metaverse taşıyacaklar. Merak ve kazanç nedeniyle bunu yapacaklar. Bizim Metaverse planımızda, etkinlik odası, NFT odası ve alışveriş odası var. Metaverse de henüz para kazanılmayabilir ama bir işi öğrenmenin en doğru yolu yapmaktır. Burada işi öğreneceksiniz. Yapa yapa öğreneceğiz.” Konuşmacılar daha sonra gelen sorları da yanıtladı.