Asrın felaketinde tamamen yerle bir olan Hatay’daki sembol eserlerden 752 yıllık Antakya Ulu Cami’nin ayağa kaldırılması için devreye giren Bursa Büyükşehir Belediyesi, saha çalışmalarına başladı. Harita Şube Müdürlüğü ekipleri, lazer tarama cihazıyla 207 milyon nokta ölçümü yaparak, mevcut durumun 3 boyutlu modellemesini yaptı. Ölçümlerle elde edilen veriler, tarihi caminin aslına uygun olarak restorasyonu için hazırlanacak mimari projelerde kullanılacak.
Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli depremlerden en ağır yarayı alan Hatay’da sadece binalar değil, asırlık camiler, kaleler, hanlar, kiliseler ve birçok tarihî eser de ya tamamen yıkıldı ya da büyük zarar gördü. Hatay'ın eski camilerinden birisi olan 1271-1272 yıllarında yapıldığı sanılan tarihî Antakya Ulu Cami de depremlerin ardından yıkılıp, tamamen moloz yığınına döndü. Memlukler döneminde inşa edilen, medrese, yazlık camii, şadırvan, iki adet türbe, çeşme, imaret ve dükkânlar gibi farklı dönemlerde inşa edilmiş yapılardan meydana gelen bir külliye niteliğindeki Ulu Camii; harimde iki mihrabı bulunması açısından tek eser olma özelliğine de sahipti. Depremin ardından Hatay’da yaşamın normale dönmesi için yardımların dağıtımını üstlenen, seyyar tuvaletleri kuran ve 3 ayrı bölgede 2000 konteynerden oluşan yaşam alanları hazırlayan Bursa Büyükşehir Belediyesi, Antakya Ulu Camii’nin de restorasyonu işini de üstlendi.
Lazerle ölçüm
Antakya Ulu Camii’nin restorasyonu için Bursa Büyükşehir Belediye Meclisi’nin Mayıs ayı oturumunda alınan kararla röleve, restitüsyon ve restorasyon projesi hazırlıklarına başlandı. Hazırlanacak projeleri veri altlığı oluşturmak amacıyla Harita Şube Müdürlüğü ekipleri, Antakya Ulu Camii’nin mevcut durumunu tespit etmek için sahada ölçümler yaptı. Lazer tarama cihazıyla 207 milyon nokta ölçümü yapan ekipler, aynı zamanda drone çekimleri ile ‘tarihi enkazın’ havadan da modellemesini yaptı. Mevcut durumun 3D (3 boyut) tarama ile modellenmesi, nokta bulutu verilerinin üretilmesi ve ortofoto haritasının hazırlanması çalışmaları için gerekli veriler toplandı. Üretilen veri Hatay Antakya Ulu Camii’nin röleve, restitüsyon, restorasyon/rekonstrüksiyon, mühendislik projelerinin hazırlanması ve aslına uygun rekonstrüksiyon yapımı çalışmalarında kullanılacak.
Ulu Cami kardeşliği
Kendisi de Hatay’da devam eden çalışmaları sık sık yerinde inceleyen ve daha önce tarihi Antakya Ulu Camii’nin enkazında tespitler yapan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, “Büyükşehir Belediyesi olarak Antakya Ulu Cami’yi tekrar ayağa kaldırma noktasında taahhüdümüz olmuştu. Mayıs ayı meclisinde gerekli kararları aldık. Röleve, restorasyon ve restitüsyon projeleri hazırlanıyor. Diğer taraftan ekiplerimiz ölçüm çalışmalarıyla enkazda modelleme çalışmalarını da tamamladı. Hatay ve Bursa zaten iki kardeş şehir. Şimdi Ulu Camiler nezdinde de bir kardeşlik başlatmış olacağız. Hatay Ulu Cami, Bursa Ulu Cami’den daha eski. Etrafı da bu vesileyle düzenlenmiş olacak. İnşallah Hatay Ulu Cami, gelen misafirlerini daha sağlıklı bir ortamda kabul edecek. Osmanlı’yı kuran şehir Bursa’ya bu yakışırdı. Buna aracı olmak, vesile olmak benim için de son derece büyük bir mutluluk” diye konuştu.