SAĞLIK ÇALIŞANLARI ALMANYA’YA GİDİYOR

N. NURİ YAVUZ

Bursa Görüş gazetesi olarak fahri konsoloslarla başlattığımız röportaj dizisi kapsamında bu hafta Almanya Federal Cumhuriyeti Bursa Fahri Konsolosu Sabine Sibel Cura Ölçüoğlu’nun görüşlerini aldık. Bursa, Balıkesir, Bilecik, Çanakkale ve Eskişehir illerinden sorumlu olarak fahri konsolosluk görevini icra eden Sabine Sibel Cura Ölçüoğlu, birbirinden önemli açıklamalarda bulundu. Babası, Halit Davut Cura’dan devraldığı görevi yaklaşık 11 yıldır sürdüren Sabine Sibel Cura Ölçüoğlu ile ticaretten kültüre birçok konuyu görüştük.

• Almanya fahri konsolosluğuna neden ihtiyaç var?

Türkiye ve Bursa’nın Almanya ile ticaret hacmi biliniyor. Almanya’nın Bursa’da çok büyük yatırımları var. Bursa’daki ilk fahri konsolosluk da Almanya’nındır. Bunun da en büyük nedeni sanayideki Alman yatırımcılardır. Bosch’a bir destek olması için verilmiştir bu görev. Bursa’da yaşayan Almanların evrak ve işlemlerinin daha kolay yürütülmesi için önemli görüldü. Almanya’ya giden veya gelen gurbetçiler, iş insanları, öğrenciler ve herkesin işlemleri buradan yapılabiliyor.

• Bursa’da yaşan Almanlar hakkında bir sayı var mı?

Aslında net bir sayı yok. Ama Bursa’da yaklaşık 200-250 kadar Alman var. Çifte vatandaşlığı bulunanlar hariç. Bu sayı, Göç İdaresi’ne de kayıtlıdır. Çifte vatandaş olan kaç kişi olduğunu bilmiyoruz. Çünkü onlar yabancı statüsünde olmadıkları için kayıtlı değil.

• Sizin bu görevi alma süreciniz nasıl gelişti?

Ben bu görevi, 2010 yılında babamdan devraldım. Yaş haddinden dolayı görevi bırakması gerektiğinde konsolosluktan bu görev bana teklif edildi. O dönemde ben ze zaten Bursa’da yaşıyor ve babamla birlikte çalışıyordum. Almanya’da üniversiteye gitmiş olmak ve dilini bilmek gibi şartların sağladığı ilişkilerimden dolayı bu görevi benimle sürdürmek istediler. Ben de memnuniyetle kabul ettim. Würzburg Üniversitesi’nde iktisat eğitimi aldım. Almanca ve İngilizce biliyorum.

• Babanız nasıl görevlendirildi?

Babam, 1960’larda okumak için Almanya’ya gidiyor. Sonra Bursa’ya geliyor. O tarihlerde Bursa, bugünkü gibi büyük değil tabi… İngilizce ve Almanca bildiği için de bir biçimde bu işlere giriyor. Mesela Darmstadt ile kardeşlik anlaşmasında da babamın çok emeği var. Böyle olunca da konsolosluk teklif ediliyor. 1993’te de görevi üstleniyor.

• Size geçmesi de bir nevi aile misyonu gibi oldu. Nasıl bir duygu?

Evet, öyle oldu. Çok da güzel devam ediyor. Biliyorsunuz Fransa Fahri Konsolosu Mehmet Erbak, görevi Nuri Cem’e devretti. Büyükelçiliğin bu görev için aynı aileden birini seçmesi ve tabi Dış İşleri Bakanlığımızın da bunu layık görmesi hem aile açısından gurur vericidir.

• Ne tür hizmetlerde bulunuyorsunuz?

Türkiye’de Alman pasaport müracaatı alan tek fahri konsolosum. Yani Alman olan ya da çifte vatandaşlar, randevuyla gelip pasaport müracaatı yapabiliyor. Vize yok. Bunun avantajı nedir? Alman Başkonsolosluğu internet sitesine girdiğinizde en erken randevuyu ocak ayına verdiğini görürsünüz. Ben de ise ‘yarın buyurun gelin’ diyebilirim. Mesela geçen hafta acil olarak Almanya’ya gitmesi gereken Artvin’den bir aile geldi. Çünkü Ankara’dan randevu alamıyorlar. Biz müracaatlarını aldık. Pasaportları kısa sürede gelecek ve gidecekler. Bu uygulama, diğer Almanya fahri konsoloslarında olmayan bir işlemdir. İmza tasdiki işlemleri yapıyorum. Yaşam belgeleri tasdikliyorum.

• Ticari ilişkiler açısından neler yapıyorsunuz?

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nda da (BTSO) bir misyonum var. Her ne kadar orada Turizm Konsey Başkanı olsam da Almanya Fahri Konsolosu olarak çok ziyaretlerim oluyor.  BTSO’dan da çok destek alıyorum. Bursa’ya gelen büyükelçiler, konsoloslar veya ticari heyetler olduğunda bizi her zaman çok iyi bir şekilde ağırlıyorlar. İş ve görüşmeleri birlikte yapıyoruz. Ticareti ve diyaloğu artırmak için de odanın çok büyük desteği var. Salgından önce BTSO’da Türk-Alman Ticaret Günleri düzenledik. Almanya’dan 100’den fazla ziyaretçi geldi. Ayrıca Türkiye’nin farklı şehirlerinden Almanya ile iş yapan veya yapmak isteyenler de geldi. Büyükelçilik de destek verdi.

• Bir çıktısı oldu mu bu organizasyonun?

Çok çıktısı oldu. İş geliştirme temasları kuruldu. Ticaret gelişti. Birbirleriyle tanıştılar. Karşılıklı ziyaretler çoğaldı. Bence çok büyük bir başarı yakalandı. Ki biz, bu etkinliği tekrar düzenlemek istiyoruz.

• Bursa’da kaç Alman yatırımcı var?

Bursa’da 80 kadar Alman yatırımcına ait firma var. Bu artarak devam edecek.

• Şuan yüksek kur, Avrupalı ve Alman yatırımcı açısından bir avantaj mı? Yeni yatırım geliyor mu?

Avrupalı kuru bir avantaj olarak görmüyor. Belirsizlik varsa Avrupalı ve Alman yatırımcı gelmez. Ben bunu karşılıklı ziyaretlerde hissediyorum. En ufak bir şeyde Avrupalı etkileniyor. Örneğin salgın başladığında bizde sayılarda bir karışıklık oldu. Bu anında yansıdı. Türkiye’ye gelen tatil ve iş için gelen insan sayısındaki düşüşte gördük. Elbette yine yatırım yapmak istiyorlar. Ama bizdeki belirsizlikler onlar için olabilecek en kötü unsur. Onlar, tamamen önlerini görmek ister. Onlar, birlikte çalıştıkları ülkenin de stabil olmasını ister. Güven ortamı istiyor. Yatırımların yine olacağına inanıyorum. Bursa’da yatırım bitmez; gittikçe büyüyor ve daha da büyüyen bir şehir.

• Genel olarak hangi sektörlere yöneliyorlar?

Otomotiv ve makine başı çekiyor.

• Kültürel alanda neler yapıyorsunuz?

Kültürel olarak aslında bir misyonu vardı. Maalesef salgın döneminde kan kaybetti. Bursa’da Türk-Alman Kültür Derneği vardı. Çok da güzel çalışıyordu. Fakat çok değişik etkinlikler yapmadığınız sürece insanlar, artık derneklerle çok fazla ilgilenmiyor ve bir araya gelinmiyor. Ben derneğin ilk kurulduğu zamanları hatırlıyorum. Babam zamanında 80’de kurulmuştu. O zaman mesela internet yoktu. Almanca film gösterimi olurdu ve 100 kişi gelirdi. Yine mesela Almanya’da 1 tane Stern dergisi gelirdi ve bütün üyelerde elden ele dolaşır okunurdu. Yani şimdi artık bir araya gelinmesi için insanları cezbedecek şeyler bulunması gerekiyor. Bu yüzden de maalesef kültürel etkinlik ve dernekler kan kaybediyor. Biz, senede bir noel yemeği yapıyor ve bir araya gelmeye çalışıyoruz ama eski aktiviteler yok. Dernek statüsünde olunca kısıtlamalarla karşılaşılıyor. Bunun bir iktisadi teşebbüs haline gelmesi gerekiyor ki kurslar düzenleyerek hayatta kalabilsin.

• Bursa ile Darmstadt’ın kardeş şehir anlaşmasının 50’nci yılı. Bursa’da şuana kadar neden bir etkinlik olmadı?

Almanya’da yapılıyor ama Bursa’da neden yok bilmiyorum. Büyükşehir Belediye Başkanımız da ilgili. Belki de yapılacak. Salgın var. Almanya’dan kolay kolay kimse gelmez bu yıl. Türkiye hâlâ kırmızı bölge olarak görülüyor. Bir de biz artık denk kardeşler değiliz. Biz, çok büyüdük. 1971’de kardeş şehir anlaşması imzalanırken nüfusumuz aynı imiş. Şimdi onlar hâlâ aynı nüfusta ancak biz 3,5 milyondayız. Hessen Eyaleti ile de bir kardeşliğimiz var. 10’uncu senesinde ve geçen yıl büyük bir davet olacaktı. Fakat salgın geldi.

• Sizce Almanlar Bursa’yı ne kadar tanıyorlar?

Bursa’yı çok tanımadıklarına inanıyorum. Bursa’nın bu konudaki dezavantajı da maalesef İstanbul’a çok yakın olmasıdır. Bursa’daki konaklama sayısının düşük olmasının yegâne sebebi de budur. İstanbul’a 3-4 günlük turla gelenler, günübirlik olarak Bursa’ya geliyor ve dönüyor.

• Almanların Türklere bakışı hakkında neler söylemek istersiniz? Önyargıları olduğunu düşünüyor musunuz?

Bir önyargıları olduğunu düşünmüyorum. Şayet bir ön yargı varsa da bunu değiştirmemiş olmak bizim suçumuzdur. Ki şuan ben böyle bir sorun olduğunu düşünmüyorum. Almanya çok kozmopolit hale geldi. Türkiye’de Almanlar, çok çalışkan ve başarılı görülüyor. Tabi Almanya’nın bu başarısında Türklerin emeği asla kanıksanamaz.

• Almanya’da Bursa’ya yaşamak için gelenler var mı?

Evlenme yoluyla gelen kadın ve erkekler var. Mesela İnegöl’de bir beyefendi var evlenmek için geliyor, tavuk kümesi kuruyor ve Afrika’ya dahi ihracat yapıyor. Özellikle tatil bölgelerde emekliliklerini geçirmek için gelenler de var.

• Yabancı çalışanlar açısından Bursa’daki en önemli eksik nedir?

Bursa’da yabancı okul olmaması bir problemdir. Mesela Bosch’a eskiden olduğu kadar çok yabancı çalışan gelmiyor. Çünkü çocuklara okul yok. Ya çok gençler ya da emekliliği yaklaşanlar geliyor. Ailesiyle gelenler, İstanbul veya İzmir’de yaşayıp çocuğunu oradaki Alman okuluna kaydettirmesi gerekiyor. Çünkü kimse çocuğunu buradaki okul sisteminde okutmak istemiyor.  

• Bu problem çözülebilir mi?

Almanlar, İtalyanlar ve Fransızların bir araya gelip bir uluslararası okul açarak bunu çözebilir. İstanbul’da var. Biz, kurumsal çalıştığımız için bunu görüyorum; hep erkeklere bilet kesiyoruz kadınlar ve çocuklar yok. Uluslararası bir okul olması Bursa için de bir kazanım olur. Çünkü mesela x firmasına gelecek olan bir Koreli de belki ailesini getirebilir.

• Son dönemde beyin göçü önemli bir tartışma konusu olarak öne çıkıyor. Bursa’dan Almanya’ya bir göç olduğunu söyleyebilir miyiz?

Çok var. Bir rakam ya da oran veremem, bilmiyorum. Fakat giden sayısının kesinlikle arttığını söyleyebilirim. Belli bir eğitim almış, entelektüel düzeyde çalışkan insanlar, Almanya’da her zaman iş bulabilir. Özellikle sağlıkçılar ki her kademesinden sağlık çalışanı gidiyor. Almanya, her zaman iş gücü alımına açıktır.

• 1960’larda gidenler ile bugün gidenler arasındaki temel fark nedir sizce?

Bugün gidenlerin başkaca sebepleri var. Beklentileri sadece para değil. Gitmelerinin ardında birçok neden var. Burada işlem yaptığım için arttığını görüyorum. Mesela geçen sene öğrenci olarak giden çok azdı. Çünkü salgından dolayı uzun süre vize verilmedi. Bu yıl da öğrenci olarak giden az. Almanya’da üniversiteler parasız olmasına rağmen kur nedeniyle orada yaşam çok zor. Şuan üniversite mezunları gidiyor. Öte yandan farklı iş kollarından gidenler de var. Mesela benim de alışveriş yaptığım bir kasap Almanya’ya gidiyor.

• Alman yatırımcılar, Bursa’da kurulmakta olan TEKNOSAB’ı biliyor mu?

TEKNOSAB, Almanlar tarafından takip ediliyor. Ve buraya Almanlar tarafından yatırım yapılacağına da inanıyorum. Hem mevcut hem de yüksek teknolojide yatırımlar gelecektir. Bursa’nın çok büyük bir hamle yapacağına inanıyorum. Ama Avrupa’nın beklediği bir numaralı öncelik stabil olmak.

• Almanya’da bir hükümet değişikliği yaşanıyor. İki ülke ilişkilerinde nasıl bir dönem öngörüyorsunuz?

Çok yeni olduğu için bir değerlendirmede bulunamayacağım. Almanya’da seçimler çok fazla bir şey fark ettirmiyor çünkü tren zaten rayında ilerliyor.

• Eski şansöyle Merkel’i başarılı buluyor musunuz?

Merkel’i çok başarılı buluyorum. Dürüst ve çok çalışkan olduğuna inanıyorum.

• Türkiye için AB’ye üyelik ve Gümrük Birliği önemli bir sorun. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Gümrük Birliği’nin güncelleneceğini düşünüyorum. Avrupa’nın Türkiye’den vazgeçebileceğine ihtimal vermiyorum. AB üyesi olmanın da en büyük kazanımı serbest dolaşım olacaktır.

• Brexit, AB’yi nasıl etkiledi?

İngiltere zaten hep çarkın dışındaydı. AB’yi çok etkileyeceğini düşünmüyorum. Daha çok İngiltere etkilendi. Şimdi yeni üyeler alınıyor. Arnavutluk var sırada, Sırbistan gelecek.

• Son olarak Suriyeli sığınmacılar konusunda AB’nin Türkiye’ye yeterince destek olduğunu düşünüyor musunuz?

Çok fazla yardım geldiğini biliyorum. Sadece devletlerarası değil sivil organizasyonlar açısından da düşünmek gerekir ki onlardan çok yardım geliyor. Türkiye olarak hakkımızı alıyor muyuz? Hayır. Ağır fatura bizde… Maalesef böyle de devam edecek görünüyor.