banner69

06.10.2021, 01:09

Salgının Hediyesi: Küresel Enflasyon

Prof. Dr. Necmi Gürsakal

Prof. Dr. Necmi Gürsakal

Eylül ayının sonuna geldiğimizde, Brent petrolü 80 doların üstüne çıkmış ve 2021 yılının küresel bir enerji krizi ile tamamlanması olasılığı iyice artmıştı. Avrupa’da kömür fiyatları, Avrupa'ya olan kömür arzının kısıtlı kalması ve kamu hizmetlerinin daha fazla kömür santralini çalıştırması nedeniyle, 13 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Latin Amerika elektrik kesintileriyle karşı karşıyaydı ve enerji talebi Çin enerji altyapısını sınırlarına kadar zorluyordu.

Eylül ayına kadarki sonuç, özellikle artan doğal gaz talebinden kaynaklanan, daha çok doğal gaz ile ilgili küresel bir enerji kriziydi. Avrupa'da spot doğalgaz fiyatları yüzde 40 artarken, Asyalı ve Latin Amerikalı alıcılar Avrupalı rakiplerini geride bıraktıkça arz daraldı. Hammadde olarak yakıta bağımlı endüstriler kapanırken, Büyük Britanya'daki kıtlıklar, benzin istasyonlarının kapanmasına ve panik satın alımlarına neden oldu. Eylül sonundaki petrol fiyatında gözlenen gelişmeler ise bize, doğal gaz ile ilgili sıkışmanın genel bir enerji krizine evrilmekte olduğunu gösteriyor.

Enerji krizi, enerji endüstrisinin kömür ve petrolden uzaklaşması, doğal gazın artan önemi ve gelecekteki enerji talebi üzerindeki belirsizlikten kaynaklanıyor. Kriz, COVID-19 nedeniyle ulusal ekonomilerin virüsün yayılmasını azaltmak için karantinaya girmeleri ve bir yıldan fazla bir süredir enerji talebinin durgunluk içinde olması ile ilgili. Ekonomiler yeniden açılıp talep toparlandıkça, küresel tedarik zinciri ayak uydurmak için zorlandı, darboğazlar oluştu ve nakliye maliyetleri yükseldi.

Başta Latin Amerika ülkeleri olmak üzere, hidroelektrik hizmet verilen bölgelerdeki kuraklık nedeniyle doğal gaza olan talep arttı. Avrupa'daki düşük rüzgâr düzeyi, rüzgar türbinlerinin talebi karşılayamamasını getirdi. Rusya'dan yapılan doğal gaz sevkiyatları, Rusya'nın kış beklentisiyle ve doğalgaz rezervlerini yenilemesiyle yaz aylarında düştü.

Salgının tek hediyesi de bu değil.

Elektronik sektöründe de 2020’den başlamak üzere küresel ölçekte bir çip sıkıntısı yaşıyor dünya.

169’dan fazla sektör, cep telefonları, video oyun konsolları, otomobiller ve diğer elektrikli cihazlar bu krizden etkileniyor.

Salgın sırasında eve kapanma, bilgisayar satışlarında çok büyük bir satış artışına neden oldu. ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı nedeniyle ABD’nin getirdiği bazı kısıtlamalar çip pazarını etkiledi. Tayvan’da yaşanan kuraklık da çip arzındaki daralmanın bir başka nedeni. 2021'de Tayvan, yarım yüzyıldan fazla bir sürenin en kötü kuraklığını yaşadı ve çip üretiminde kullanılan ultra saf su sağlanmasında zorluklar yaşadı. Örneğin, Tayvan’da çip üreten bir tesis günde 63 bin tondan fazla su kullanılıyordu ve kuraklık bu suyun sağlanmasında sorunlar oluşturmuştu.

Bütün bunlar enerji piyasasında, elektronikte, otomotiv sektöründe arzı daraltıyor.

Sonuç ne olur?

Enflasyon, enflasyon, enflasyon…

Hem de küresel ölçekte enflasyon.

Haydi hayırlısı.

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Kelebek ve Kehle
08 Eylül 2021
İbrahim Yusuf Yavuz
İbrahim Yusuf Yavuz
Bir Kitap Manifestosu: Akıl Çağı
12 Ekim 2021
Yorumlar (0)
Namaz Vakti 23 Nisan 2025
İmsak 06:47
Güneş 08:18
Öğle 13:10
İkindi 15:31
Akşam 17:52
Yatsı 19:17
6
hafif yağmur
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 77
2. Fenerbahçe 30 72
3. Samsunspor 31 51
4. Eyüpspor 31 50
5. Beşiktaş 30 49
6. Başakşehir 30 48
7. Trabzonspor 30 42
8. Gaziantep FK 30 42
9. Kasımpaşa 31 42
10. Göztepe 30 40
11. Konyaspor 31 40
12. Antalyaspor 30 40
13. Kayserispor 30 37
14. Rizespor 30 37
15. Bodrum FK 31 34
16. Alanyaspor 30 34
17. Sivasspor 31 31
18. Hatayspor 30 19
19. A.Demirspor 30 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 35 69
2. Karagümrük 35 60
3. Gençlerbirliği 35 59
4. Erzurumspor 35 58
5. Bandırmaspor 35 57
6. İstanbulspor 35 55
7. Amed Sportif 35 54
8. Iğdır FK 35 52
9. Esenler Erokspor 35 52
10. Boluspor 35 52
11. Keçiörengücü 35 51
12. Ahlatçı Çorum FK 35 51
13. Ümraniye 35 50
14. Pendikspor 35 45
15. Sakaryaspor 35 45
16. Manisa FK 35 41
17. Şanlıurfaspor 35 40
18. Ankaragücü 35 39
19. Adanaspor 35 30
20. Yeni Malatyaspor 35 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 33 79
2. Arsenal 33 66
3. Nottingham Forest 33 60
4. M.City 34 59
5. Newcastle 33 59
6. Aston Villa 34 58
7. Chelsea 33 57
8. Bournemouth 33 49
9. Fulham 33 48
10. Brighton 33 48
11. Brentford 33 46
12. Crystal Palace 33 44
13. Everton 33 38
14. M. United 33 38
15. Wolves 33 38
16. Tottenham 33 37
17. West Ham United 33 36
18. Ipswich Town 33 21
19. Leicester City 33 18
20. Southampton 33 11
Takımlar O P
1. Barcelona 33 74
2. Real Madrid 32 69
3. Atletico Madrid 32 63
4. Athletic Bilbao 32 57
5. Villarreal 31 52
6. Real Betis 32 51
7. Mallorca 33 45
8. Celta Vigo 32 43
9. Real Sociedad 32 42
10. Rayo Vallecano 32 41
11. Osasuna 32 41
12. Getafe 32 39
13. Espanyol 32 39
14. Valencia 33 39
15. Sevilla 32 37
16. Girona 32 34
17. Las Palmas 32 32
18. Deportivo Alaves 32 31
19. Leganes 32 29
20. Real Valladolid 32 16