banner69

06.12.2021, 23:59

Telaşım Büyük

Prof. Dr. Güray Salihoğlu

Prof. Dr. Güray Salihoğlu

Herkes her şeyi biliyor. Bakın şimdi yazacaklarımı da herkes biliyor.

Anlatırken herkes kafasını sallıyor. “Evet, evet” diyor. “Karbonsuzlaşalım” diyor. “Karbon-nötr olalım” diyor. “Olabiliriz aslında” diyor.  Diyor da “Bunu nasıl yapacağız,” demiyor.

Aklımda çok soru var.

Hangi sektör ne yapacak? Nasıl yapacak? Nereden başlayacak? Daha başlamadılar mı? 2053 karbon-nötr hedefine nasıl ulaşılacak?

Yoğun karbon kullanımı olan çimento, demir-çelik, kimyasal madde ve plastik üreten endüstriler karbon salımlarını nasıl azaltacaklar? Plan yapıyorlar mı? 

Bu endüstrilerin doğrudan emisyonları ya kimyasal reaksiyonlar ya da çok yüksek sıcaklık gerektiren süreçler sonucunda ortaya çıkıyor. Fosil yakıt, en çok da kömür kullanıyor bu endüstriler. Kömürden çıkabilecekler mi? Hali hazırda var olan bu tür tesislerin temiz enerjiye geçişleri nasıl olacak? Bulundukları bölgeye uygun yenilenebilir enerji kaynağının araştırmasını yapıyorlar mı?

Ana endüstriler tedarik zincirlerinden karbon ayak izlerini soracaklar mı?

Çelik veya çimento üretiminde karbon azaltımına gittiler diyelim. Bu durum ürünleri nasıl etkileyecek? Yıllardır benimsenen kalite kriterlerinde, örneğin yapı standartlarında buna göre değişiklik yapılacak mı?

Endüstriyel kuruluşlar karbonsuzlaşmanın bir AR-GE gerektirdiğini biliyorlar mı? Bu yatırımı yapmaya başladılar mı? Bu işleri yürütebilecek personel istihdam ediyorlar mı? Çevre mühendisi istihdam etmeye başladılar mı mesela? Yoksa her şeyi yine kendileri mi biliyorlar hala?

Ülkemizdeki endüstrinin karbonsuzlaşması nasıl teşvik edilecek? Karar vericiler ve endüstri bir araya gelip çözüm yolları araştırıyorlar mı? Endüstrinin karbon hedefi koyması yasal olarak beklenecek mi? Kirli süreçlere kredi verilecek mi?

Kömürden çıkabilecek miyiz? Kömür ekonomisi neye dönüşecek? Kömürle geçinenler için neler düşünülüyor?

Karbon piyasası çalışmaları ne durumda? Endüstriyel süreçlerde karbon kullanımının bedeli ne zaman belli olacak? Ülkemizdeki emisyon ticaret sistemi nasıl olacak?

Enerjiyi verimli kullanmakla ilgili nasıl çalışmalar yapılacak? Gerçek uygulamaları ne zaman göreceğiz? Planlar raflardan kalkıp, sayfaların içinden çıkıp hayatın içine ne zaman karışacaklar?

Binalardaki enerji kayıpları için ne yapılacak? Isınma sistemlerimizde nasıl değişiklikler yapılacak? 

Kamu binaları da karbonsuzlaşacak mı? Üniversiteler, kampüsler, binalar, evler…

Ulaşımda elektrikli araç girişimini destekliyoruz, ama altyapımız buna ne zaman hazır olacak? Elektrik üretim ve dağıtım şirketleri bu dönüşüme nasıl hazırlanıyorlar?

Karbon yutaklarımızla ilgili neler yapacağız? Yanan ağaçlarımızın boşluğunu nasıl dolduracağız? Minicik fidanlar dikmek onların yerini tutacak mı? Plan nedir?

Bunca işi nasıl yetiştireceğiz önce 2030’a sonra 2053’e?

Hazır mıyız dönüşüme?

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Kelebek ve Kehle
08 Eylül 2021
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Güven silgi gibidir her hatada azalır
14 Aralık 2021
Yorumlar (0)
Namaz Vakti 14 Nisan 2025
İmsak 06:47
Güneş 08:18
Öğle 13:10
İkindi 15:31
Akşam 17:52
Yatsı 19:17
6
hafif yağmur
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 29 74
2. Fenerbahçe 29 71
3. Samsunspor 30 51
4. Beşiktaş 29 48
5. Eyüpspor 29 47
6. Başakşehir 29 45
7. Gaziantep FK 29 42
8. Antalyaspor 30 40
9. Trabzonspor 29 39
10. Göztepe 29 39
11. Kasımpaşa 30 39
12. Konyaspor 30 37
13. Kayserispor 29 36
14. Bodrum FK 30 34
15. Rizespor 29 34
16. Sivasspor 30 31
17. Alanyaspor 29 31
18. Hatayspor 29 19
19. A.Demirspor 28 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 33 66
2. Karagümrük 34 60
3. Gençlerbirliği 34 58
4. Erzurumspor 33 55
5. Bandırmaspor 33 55
6. İstanbulspor 34 52
7. Keçiörengücü 34 51
8. Ahlatçı Çorum FK 34 51
9. Amed Sportif 34 51
10. Boluspor 34 49
11. Iğdır FK 33 48
12. Esenler Erokspor 33 48
13. Ümraniye 33 47
14. Pendikspor 34 45
15. Sakaryaspor 34 45
16. Ankaragücü 34 39
17. Manisa FK 34 38
18. Şanlıurfaspor 34 37
19. Adanaspor 33 27
20. Yeni Malatyaspor 33 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 32 76
2. Arsenal 32 63
3. Nottingham Forest 32 57
4. Newcastle 31 56
5. M.City 32 55
6. Chelsea 32 54
7. Aston Villa 32 54
8. Fulham 31 48
9. Brighton 32 48
10. Bournemouth 31 45
11. Brentford 32 43
12. Crystal Palace 31 43
13. Everton 32 38
14. M. United 32 38
15. Tottenham 32 37
16. Wolves 32 35
17. West Ham United 32 35
18. Ipswich Town 32 21
19. Leicester City 32 18
20. Southampton 32 10
Takımlar O P
1. Barcelona 31 70
2. Real Madrid 31 66
3. Atletico Madrid 30 60
4. Athletic Bilbao 31 57
5. Villarreal 30 51
6. Real Betis 31 48
7. Celta Vigo 31 43
8. Mallorca 31 43
9. Real Sociedad 31 41
10. Rayo Vallecano 31 40
11. Getafe 31 39
12. Osasuna 31 38
13. Valencia 31 37
14. Sevilla 31 36
15. Espanyol 30 35
16. Girona 31 34
17. Deportivo Alaves 31 30
18. Las Palmas 31 29
19. Leganes 31 28
20. Real Valladolid 30 16