Bursa’nın atıkları ışık saçıyor

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin iklim değişikliği ile mücadele çalışmaları kapsamında hayata geçirdiği projeler arasında yer alan Doğu Bölgesi Entegre Katı Atık Tesisi sayesinde Bursa’nın evsel atıkları elektrik enerjisine dönüşüyor. Bu proje ile hem elektrik enerjisi üretiliyor hem de sahaya giden atık miktarı yarı yarıya düşürülüyor. Tesise gelen karışık belediye atıkları ‘cinslerine göre’ mekanik ayırma tesisinde tasnif edildikten sonra, organik atıklar biyogaz tesisine alınarak metan gazından elektrik üretiliyor. Bakiye atıklar düzenli depolama alanına, kalorifik değeri olan atıklar ‘atıktan türetilmiş’ yakıt hazırlama tesisine, geri kazanımı mümkün atıklar ise lisanslı firmalara gönderiliyor. Bu işlemler sayesinde, sahaya giden atık miktarında yüzde 50’lik azalma meydana geliyor. Biyogaz tesisinde iki tankın devreye alınmasıyla, halen saatte yaklaşık 6 megawatt enerji üretilirken, yılsonuna kadar devreye alınacak 3 tankla birlikte kapasitesi 12 megawatt/saate ulaşacak. Yatırım tamamlandığında yaklaşık 75 bin konutun enerji ihtiyacı karşılayacak tesis, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un da katıldığı törenle hizmete açıldı.

Önceliğimiz çevre

Tesisin açılış töreninde konuşan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Bursa’nın her zaman tertemiz ve daha yeşil olmasını arzuladıklarını söyledi. Bursa’nın daha sağlıklı bir kent olması hedefiyle çevre yatırımlarına önem verdiklerini anlatan Başkan Aktaş, “Arıtma tesisleri, dere ıslah çalışmaları, şehre yeni yeşil alan kazandırma çalışmaları, park alanları oluşturma, cadde ve sokakların yeniden düzenlenmesi, meydan düzenlemeleri, entegre atık yönetimi, sanayi envanteri, hafriyat ve inşaat yıkıntı atıklarının denetimi gibi birçok projeyi hayata geçirirken çevreye duyarlı bir yönetim anlayışı sergiliyoruz. Bursalılara 1,5 milyon metrekarelik yeşil alan sözü vermiştik. Bu hedefimizi Bakanlığımızın da katkılarıyla 3 milyon metrekare olarak güncelledik. Geldiğimiz noktada 1 milyon 421 bin metrekare rakamına ulaştık. Devam eden ve planladığımız çalışmalarla birlikte dönem sonuna kadar 3 milyon metrekareyi de aşan bir yeşil alan Bursa’ya kazandırılmış olacağız” dedi.

40 milyon dolarlık yatırım

İklim değişikliğine neden olan sera gazı emisyonlarına etki eden faktörler arasında katı atık sektörünün de yer aldığını anlatan Başkan Aktaş, atıktan enerji üretimi ve hammadde geri kazanımını sağlayacak entegre tesislerini şehre kazandırmaya çalıştıklarını belirtti. Bursa’da artık vahşi depolama yapılmadığının altını çizen Başkan Aktaş, şehirde oluşan günlük 3700 ton evsel nitelikli atığı doğu ve batı havzası olarak ikiye ayırdıklarını dile getirdi. Doğu bölgesinde hâlihazırda düzenli depolama sahası olarak 2012 yılından beri hizmet veren alanın, yaklaşık 25 milyon dolarlık bir yatırımla entegre katı atık bertaraf tesisine dönüştürüldüğünü ifade eden Başkan Aktaş, “Tesis tamamlandığında toplamda 40 milyon dolarlık bir yatırım yapılmış olacak. Mevcut durumda tesis Bursa’nın doğu bölgesinde bulunan 583 bin 586 kişilik nüfusa sahip 5 ilçeye hitap etmektedir. Bursa’nın toplam belediye atığının yüzde 12’si bu tesiste değerlendirilmektedir. Sene sonunda tesis tam kapasiteye ulaştığında ise 1 milyon 408 bin 660 kişilik nüfusa sahip 8 ilçeye hitap edecek tesiste, Bursa’nın toplam atığının yüzde 40’ı değerlendirecek” diye konuştu.

İş yapmaya niyetleri yok

Bursa’da sıfır atık projesi kapsamında toplam belediye atıkları içerisinde geri kazanım oranının yüzde 4 olduğunu hatırlatan Başkan Aktaş, tesis yatırımının tamamlanmasıyla birlikte geri kazanım oranının yüzde 25‘e çıkacağını anlattı. Yenikent Katı Atık Depolama alanın ömrünü tamamladığını da vurgulayan Başkan Aktaş, “Birilerinin iş yapmaya niyeti yok. Bizim yaptıklarımızı hayal bile edemezler. Dediler ki, ‘Biz tesise karşı değiliz, yerine karşıyız’. Tüm safhaların geçilmesi için 4-5 yıldır ciddi mücadele veriyoruz. Tüm kurumlardan gerekli onaylar alındı. Ama onlar hala bölge halkını yanlış beyanlarla yanıltmaya çalışıyorlar. Çalışmalara başladık. Şehrin yüzde 60’lık kalan atığı için yapılması planlanan tesis için de yer seçim çalışmaları tamamlandı. ÇED olumlu kararı da alındı. Tesisin ilk etabının 2024 yılında devreye alınması hedeflenmektedir. Biz aynı zamanda eski tesisin olduğu yerde dönem başında çok iddialı bir söz verdik. 11 mahallenin çeperinde olan 300 bin nüfusu etkileyen ve şehrin tam göbeğinde kalan bu tesisi kaldırma hedefi belirlemiştik. Aldığımız destek ve katkılarla hep beraber Batı Katı Atık Entegre Tesisi’ni, Bursa’ya aynı sanayi tesisi gibi kazandıracağız. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan ciddi destek alıyoruz. Yeşil her şehre yakışıyor ama yeşil Bursa’ya ayrı yakışıyor. Bursa yeşille özdeşleşmiş bir şehirdir. Bir miktar kaybettiğimiz yeşili tekrar kazanma arzumuz var. Bu tesis de onun bir parçasıdır” dedi.

2 milyarlık yatırım

Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum da bugün Bursa’ya toplam yatırım bedeli 2 milyar liraya ulaşan; 3.689 konut ve 541 dükkânın yer aldığı 6 proje ile 15 altyapı projesini armağan edeceklerini söyledi. Dünyanın en büyük çevre sorunlarının başında hiç şüphesiz iklim değişikliğinin geldiğini dile getiren Bakan Kurum, bir Akdeniz ülkesi olan Türkiye’nin de iklim değişikliğinden en çok etkilenen ülkeler arasında yer aldığını hatırlattı. Çevre konusundaki en özel çalışmalarının başında, Türkiye’yi kuşatan Sıfır Atık Seferberliği geldiğini hatırlatan Kurum, “Bütün dünyada örnek alınan bu küresel çevre hareketiyle Bursa’nın Gölyazı, Uludağ, İznik Gölü, Longoz Ormanları, İnkaya’da bulunan asırlık çınar gibi birbirinden kıymetli doğal zenginliklerimizi koruyoruz. Atıklarımızı dönüştürerek ekonomimize katkı sağlıyor, evlatlarımıza yeni istihdam alanları oluşturuyor, onlara güzel bir gelecek sunuyoruz. Açılışını gerçekleştirdiğimiz Doğu Bölgesi Katı Atık Entegre Tesisimiz bu yatırımlarımızın en başarılı örneklerinden biridir” dedi.

Başarı hikayesi

Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Uludağ Üniversitesi’nin de büyük katkılar sunduğu İklim Şûrasında, geri dönüşüme dair çok önemli bir hedef ortaya koyduklarını dile getiren Kurum, “2035 yılına kadar geri kazanım oranımızı yüzde 60’a çıkaracak, 2053 yılı itibariyle ön işleme tabi olmayan atıkları düzenli depolamaya kabul etmeyeceğiz. Bu kararlılık neden çok önemli? Bakın bugün Sıfır Atık Hareketiyle yüzde 13 olan geri kazanım oranımızı yüzde 28’ler seviyesine çıkardık. Bu 98 milyar liralık ekonomik kazanç demek. Milyonlarca ağacı kurtarmak demek, temiz hava, temiz su, temiz denizler demek. Bu bir başarı hikayesi. Bursalı kardeşlerimizin hizmetine sunduğumuz Doğu Bölgesi Entegre Katı Atık Tesisimiz hedefimize giden yolun taşlarını döşememize yardımcı olacak. Bursa’nın doğu bölgesinde bulunan 5 ilçeye hizmet veren bu tesisimiz sene sonunda inşallah tam kapasiteye ulaşacak. Bursa’nın toplam atığının yüzde 40’ını dönüştürecek, atığı ekonomik değere dönüştürecek. Aynı zamanda buradan elde edilecek enerji, 75 bin konutumuzun enerji ihtiyacı karşılanacak. Peki, bu tesisle yetinecek miyiz? Bunun bir kardeşini de hızlıca batı bölgesinde inşa edeceğiz. Belediyemiz bu noktada hummalı bir şekilde çalışıyor. Şimdi buradan hep birlikte söz veriyoruz. Belediyemizin yanında olmaya devam edeceğiz. Batı tesisimizi 2024 yılında tamamlayacak, Bursa’nın tamamında atıkları ekonomiye kazandıracağız, Bursa’nın ekonomisini, yavrularımızın sağlıklı yarınlarını en güçlü hale getireceğiz” diye konuştu.

TBMM Çevre Komisyonu Başkanvekili ve Bursa Milletvekili Müfit Aydın, 20 sene içerisinde Bursa’nın hava ve su kirliliğini bitirme noktasına önemli mesafe aldığını belirtti. Katı atık konusunda da Türkiye’ye örnek adımların atıldığını ifade eden Aydın, “Kısa zaman içerisinde Batı Atık Entegre Tesisi de bitirilerek hizmete girecektir. Ham maddelerin her biri değerdir. Bu tesislerde İnegöl’e yetecek kadar bir enerji üretilecek. Bursa her şeyin iyisine layıktır. Çevrenin korunması geleceğe olan borcumuzdur. Tesisin şehrimize hayırlı olmasını diliyorum” diye konuştu.

Bursa Valisi Yakup Canbolat, hizmete alınan tesisin gelecek kuşaklara yaşanabilir bir çevre bırakmak adına önemli olduğunu hatırlattı. İnsan eliyle oluşturulan katı atıkların en önemli çevre sorunları arasında olduğunu söyleyen Vali Canbolat, “Ülke olarak her zaman dünyamızın doğasına saygılı olduk. Tesisi, şehre kazandıran Bursa Büyükşehir Belediyesi’ne teşekkür ediyorum” dedi.

Konuşmaların ardından Bakan Kurum, Başkan Aktaş ve beraberindeki protokol, tesisin yapımında emeği olan çalışanlarla birlikte dualar eşliğinde açılış kurdelesini kesti.

Programın sonunda Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanvekili Adnan Doğan ve Biotrend Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Osman Nuri Vardı, Öğretim görevlisi Heykeltraş Rüçhan Keçeci’nin tesisten çıkan atıklarla yaptığı Seyit Onbaşı heykelini Bakan Kurum’a, yeniçeri heykelini de Başkan Aktaş’a hediye etti.