banner69

28.09.2021, 19:47

5G’nin Yolunu Açan Türk

Prof. Dr. Necmi Gürsakal

Prof. Dr. Necmi Gürsakal

Huawei…

Çin’in gelecek vaat eden bir geleceği olması anlamında bir sözcük.

Çin ve 5G teknolojisi ile ilgili olarak anlatacaklarımızı okumaya başlamadan önce Huawei’nin, Bilkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Erdal Arıkan’ı Çin’de nasıl karşıladıklarını ve ödüllendirdiklerini anlatan, Oscar törenine benzer şu videoyu (https://www.youtube.com/watch?v=lIirmysmJC4) izlemenizi öneririz.

Bilmem Erdal Arıkan adını hiç duymuş muydunuz…

Bizde de ona böyle törenler yapılmış mıdır…

Değerli medyamız Erdal Arıkan’dan yeterince söz etmiş midir…

Ünlü futbolcular kadar para kazanmış mıdır…

Neyse, biz biraz söz edelim. 1958 doğumlu Erdal Arıkan, polar kodlar konusunda 2008 yılında bir makale yazan ve bu makale ile 5G teknolojisinin geleceğini etkileyip, 5G’nin yolunu açan bir bilim insanımız. Çinliler de bunun farkında oldukları için videodaki o karşılamayı yapıyorlar zaten.

Arıkan 1977 yılında ODTÜ Elektrik Mühendisliği Bölümü’nü kazanıyor ve okumaya başlıyor. Ancak daha birinci yılın ortasındaki boykotlar nedeniyle okulu bırakıp, ABD’de CalTech’e geçiyor ve enformasyon kuramını oluşturan Shanon’un 1948 tarihli bir makalesinde ilgilendiği, bitleri yüksek hızda taşırken oluşan gürültüyü nasıl ortadan kaldırabilirim sorunuyla ilgilenmeye başlıyor. Shanon’a göre bitleri taşımada bir sınır vardı ve bu sınır “Shanon sınırı” olarak adlandırılıyordu.

Sonraları doktora tez hocası olan Galleger de Shanon sınırı ile uğraşıyor ve ona LDPC olarak adlandırdığı bir çözüm buluyor. Daha sonra Arıkan bu sorunu “kanal kutuplaşması” denilebilecek bir yolla çözmeyi başarıyor ve bunu 2008 yılında bir makalesinde yayımlıyor. Bu çözümde gürültü, bir kanalın kopyası olan diğer kanala aktarılıyor ve sonuçta biri gürültüsüz, diğeri ise tümüyle gürültü olan iki kanal elde ediliyordu. Ancak bunlar için Arıkan patent alma zahmetine bile girmemiş, Amerika’ya gidip konferanslar vermiş ve Türkiye’ye geri dönmüştü.

İyi de bunlarla Çin’in ilgisi ne?

1987 yılında eski askeri bir mühendis olan Ren Zhengfei, Çin’de telekom ekipmanı yapan Huawei adlı bir şirket kuruyor. Huawei 2003 yılında Cisco’nun bir yazılımını kopyaladığını itiraf etse de yoluna devam ediyor. Huawei’nin en büyük rakibi ise Kanada merkezli Nortel. 2004 yılında Brian Shields adlı bir Nortel güvenlik uzmanı, Çin merkezli bilgisayarların Nortel’den yüzlerce belge indirdiklerini keşfediyor. Nortel ise 2009 yılında iflas başvurusu yapıyor.

Bu arada bir zamanlar Nortel’in Ottawa’daki araştırma laboratuvarında araştırma başkanı olarak çalışan ve ABD’de 470 patenti olan Wen Tong, 2009 yılında Huawei’de çalışmaya başlıyor.

Şimdi dikkat…

Erdal Arıkan’ın makalesindeki kutupsal kodlar kavramı Wen Tong’un dikkatini çekiyor ve Tong bir laboratuvar yapılandırarak Huawei’den konunun araştırılması için 600 bin dolar istiyor.

Sonuç: Bugün Huawei, kutupsal kodlar konusundaki patentlerin üçte ikisinden fazlasına sahip.

Arıkan 2011 yılında kendi küçük şirketini kuruyor, Qualcom ve Seagate gibi şirketlere öneriler yapsa da ilgilendiği konu onların ilgisini çekmiyor. 2012 yılında Huawei ile görüşse de onlardan para almıyor ve 2019 yılında bu konudaki çalışmaları nedeniyle Shanon Ödülü’nü alıyor. Kısaca ABD’nin, başkanlığı döneminde Trump’ın TikTok ve WeChat’i yasaklama konusunun temelinde Huawei ve 5G yatıyor. 2018 yılında Kanada’da tutuklanan Ren ZhengFei’nin kızı Vancouver’de ev hapsinde üç yıla yakın tutulduktan sonra, Çin’de tutuklu iki Kanadalı karşılığında 2021 yılı Eylül ayı sonunda serbest bırakılıyor.

 

Prof. Dr. Erdal Arıkan

Huawei’nin Finansal Şefi olan Ren ZhengFei’nin kızı Meng Wanzhou, 2018 yılının Aralık ayında Meksika’ya giderken Kanada Vancouver Uluslararası Havaalanı’nda verdiği bir mola sırasında tutuklanıyor. Suçlama, 2013 yılında HSBC Bankası’nı Huawei’nin İran’daki iş anlaşmaları konusunda yanlış yönlendirmesi. ABD, bankanın İran’a karşı yaptırımları kırmasına neden olduğu için Meng Wanzhou’nun suçlu olduğunu iddia ediyor. Meng Wanzhou Kanada’da üç yıldır ev hapsinde tutuluyor. Ayrıca bu tutuklama Ottawa ile Pekin arasındaki ilişkilerin sertleşmesine ve tutuklamadan sonra Çin’in casusluk suçlamasıyla iki Kanada vatandaşını tutuklamasına da yol açmış durumda.

‘5G konusunda, Çin’in gelecek vaat eden bir geleceği nasıl oluyor?’un özeti işte böyle…

NOT: Bu makale Necmi Gürsakal’ın “Yapay Zekâ-Fareli Köyün Kavalcısı”, Dora Yayınevi, 2021 adlı kitabından derlenmiştir.

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Kelebek ve Kehle
08 Eylül 2021
Prof. Dr. Güray Salihoğlu
Prof. Dr. Güray Salihoğlu
Güvenilir Olmak
28 Eylül 2021
Yorumlar (0)
Namaz Vakti 14 Nisan 2025
İmsak 06:47
Güneş 08:18
Öğle 13:10
İkindi 15:31
Akşam 17:52
Yatsı 19:17
6
hafif yağmur
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 29 74
2. Fenerbahçe 29 71
3. Samsunspor 30 51
4. Beşiktaş 29 48
5. Eyüpspor 29 47
6. Başakşehir 29 45
7. Gaziantep FK 29 42
8. Antalyaspor 30 40
9. Trabzonspor 29 39
10. Göztepe 29 39
11. Kasımpaşa 30 39
12. Konyaspor 30 37
13. Kayserispor 29 36
14. Bodrum FK 30 34
15. Rizespor 29 34
16. Sivasspor 30 31
17. Alanyaspor 29 31
18. Hatayspor 29 19
19. A.Demirspor 28 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 33 66
2. Karagümrük 34 60
3. Gençlerbirliği 34 58
4. Bandırmaspor 34 56
5. Erzurumspor 33 55
6. İstanbulspor 34 52
7. Keçiörengücü 34 51
8. Ahlatçı Çorum FK 34 51
9. Amed Sportif 34 51
10. Boluspor 34 49
11. Iğdır FK 34 49
12. Esenler Erokspor 33 48
13. Ümraniye 33 47
14. Pendikspor 34 45
15. Sakaryaspor 34 45
16. Ankaragücü 34 39
17. Manisa FK 34 38
18. Şanlıurfaspor 34 37
19. Adanaspor 33 27
20. Yeni Malatyaspor 33 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 32 76
2. Arsenal 32 63
3. Nottingham Forest 32 57
4. Newcastle 31 56
5. M.City 32 55
6. Chelsea 32 54
7. Aston Villa 32 54
8. Fulham 31 48
9. Brighton 32 48
10. Bournemouth 31 45
11. Brentford 32 43
12. Crystal Palace 31 43
13. Everton 32 38
14. M. United 32 38
15. Tottenham 32 37
16. Wolves 32 35
17. West Ham United 32 35
18. Ipswich Town 32 21
19. Leicester City 32 18
20. Southampton 32 10
Takımlar O P
1. Barcelona 31 70
2. Real Madrid 31 66
3. Atletico Madrid 30 60
4. Athletic Bilbao 31 57
5. Villarreal 30 51
6. Real Betis 31 48
7. Celta Vigo 31 43
8. Mallorca 31 43
9. Real Sociedad 31 41
10. Rayo Vallecano 31 40
11. Getafe 31 39
12. Osasuna 31 38
13. Valencia 31 37
14. Sevilla 31 36
15. Espanyol 30 35
16. Girona 31 34
17. Deportivo Alaves 31 30
18. Las Palmas 31 29
19. Leganes 31 28
20. Real Valladolid 30 16