Üretim; iktisadi ürünlerin miktarını veya faydasını artırmak veya yararlı hizmetler sunmak amacıyla harcanan tüm çabaları ifade eder. Diğer bir tanımla iktisadi açısından üretim; üretim faktörlerini bir araya getirerek fayda yaratma faaliyetleridir esasında.
İktisat biliminde bizlere öğretilen üretim faktörleri dört adettir. Bunlar; doğal kaynak (toprak), emek, sermaye, girişimcidir. Üretim faktörleri her birinden birer birim girdi arttırıldığında çıktı pozitif olarak artmaktadır. Birer birim daha girdi artırıldığında ise çıktı azalan oranda artmaktadır. Yani üretim faktörlerinin birinci türevi pozitif, ikinci ve üçüncü hatta sonraki türevleri negatiftir. Her bir birim girdi çıktıda bir artış sağlarken büyüme azalan oranlarda gerçekleşmektedir. Üniversitelerde verilen bilgi genel itibariyle budur.
2000’li yıllara geldiğimizde iktisat bilimine beşinci üretim faktörü literatüre girmektedir. Sizlere takdim edeyim karşınızda İnovasyon. Etkisine göz atmak gerekirse; yeni bir inovasyon, çıktı miktarında iktisadın 4 üretim faktörü gibi pozitif etki yaparken, İnovasyondaki yenilik ve katma değer üretim faktörleri gibi azalarak artmamakta, aksine artarak artmaktadır. Yani inovasyonun tüm türevleri pozitif yönlüdür. Her inovatif girdi, çıktıdaki artış miktarını katlamaktadır. Dolayısıyla 5. Üretim faktörünün önemli elzem derecedir. Teknolojiye yönelik sektörlerin veya büyük işletlemelerin ürün inovasyonlarına ağırlık vermesinin temel sebebi budur.
Bu sebeple Ülkemizde ve Şehrimizde AR-GE merkezlerinin, Tasarım Merkezlerinin ve Bölgesel Geliştirme Bölgelerinin sayısı her geçen gün artmaktadır. Ülke çapında 1.243 Ar-ge merkezi 324 Tasarım merkezi bulunmaktadır. Ayrıca 94 Teknoloji Geliştirme Bölgesi (TGB) bulunmaktadır. Sanayi Şehrimiz Bursa için Ar-ge ve Tasarım Merkezleri bakımından ülkemizin yaklaşık yüzde 10’una tekabül etmektedir. 128 AR-GE merkezine ve 29 Tasarım merkezine sahip olan işletmemiz ve fabrikamız bulunmaktadır. (Sanayi Bakanlığı Verileri)
Ar-ge merkezlerinin sayısı arttıkça Bursalı ihracatçılarımızın katma değerli satışları artmaktadır.
Dolayısıyla AR-GE Merkezi ve Tasarım ofislerinin artması, katma değerli ürün artışına da sebep olmaktadır. Yani ihracat yapan işletmelerimizin kilogram başına kazancı ve rekabet edebilme gücü artmaktadır. Geçen hafta belirtiğimiz gibi Ülkemizin ihracat değerleri göz önünde bulundurulduğunda ihracatta kilogram başına düşen 1.30 dolarken Şehrimiz Bursa’nın ortalaması 4.50 dolar civarındadır.
Geleneksel üretim şekillerinin ülkemizde yavaş da olsa değişime uğraması ve millileşme hamleleri kapsamındaki çalışmalar neticesinde Ar-ge ve inovasyona olan ilgi gün geçtikçe artmakta ve artan inovatif ürünlerin varlığı zenginleşmenin de temelini oluşturmaktadır.
Kısacası; Bursa ihracatındaki kilogram başına düşen ihracatın parasal oranının yüksekliği inovasyondan geçmektedir.
Peki Bursa’daki mevcut AR-GE merkezlerinin sayısı yeterli mi? HAYIR…