İhracatımız her geçen yıl artıyor. Evet, ithalatımız ihracata nazaran daha artıyor bu da doğru.
Asıl soru şu: Ülkemizde dış ticarete dayalı bir ekonomik büyüme mi küçülme mi mevcut?
Yıllara göre ihracatımız 2017 yılında 156 milyar dolar, 2018 yılında 167 milyar dolar 2019 yılında 180 milyar dolar 2020 yılında 180 milyar dolar, 2021 yılında 225 milyar dolar ithalatımız ise 2017 yılında 233 milyar dolar, 2018 yılında 223 milyar dolar, 2019 yılında 210 milyar dolar, 2020 yılında 219 milyar dolar ve 2021 yılında ise 271 milyar dolar seviyelerindedir.
Görünen o ki düşük ve orta teknoloji ürünleri ihraç ederken yüksek teknolojik ürünler ve doğal kaynak ithalatı yapıyoruz. Aslında dış ticaret ile büyümekten ziyade katma değerli yüksek teknolojili ürün üretip satamadığımız için dış bağımlılığımızın artmasıyla birlikte dış ticaretimizin de verim anlamında küçülmesi söz konusudur.
İhracatımızı en çok gerçekleştirdiğimiz ekonomik bölge Avrupa Birliği’dir. Gerçekleştirdiğimiz ihracat 2019 yılında 101 milyar dolar, 2020 yılında 94 milyar dolar 2021 yılında ise 124 milyar dolar seviyelerindedir. Yani ihracatımızın yarısına yakın bir kısmını Avrupa ülkelerine gerçekleştirmekteyiz. Bu durum içinde bulunduğumuz 2022 yılının son çeyreği ve 2023 yılı için olumsuz bir hava yaratabilir.
Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere sanayileşmiş ülkelerde beklenen resesyon (durgunluk) ihracatımızın sert daralmasına sebebiyet verebilir. Dolayısıyla yeni bölgelere kalıcı ve sürdürülebilir ihracatın yollarını aramak gerekmektedir.
Avrupa ile mevcut ihracat durumlarımızı koruyup ilk olarak ticaretin güçlendiği Asya ülkelerine yönelmek gerekir. İkinci alternatif elbette ki hızlı sanayileşme hamleleri gerçekleştiren Latin Amerika ve Afrika ülkeleri olmalıdır.
2021 yılında yaklaşık 15 milyar dolarlık ihracat ile ülkemizde üçüncü sırada yer alan şehrimizin ihracat dağılımına baktığımızda büyük oranının Avrupa ülkelerine gerçekleştiği görülmektedir. Bursa’nın ihracatında ilk 10 ülke sırasıyla; 2,1 milyar dolar ile Almanya, 1,6 milyar dolar ile Fransa, 1,2 milyar dolar ile İtalya 1,1 milyar dolar ile İspanya, 0,7 milyar dolar ile A.B.D, 0,7 milyar dolar ile Birleşik Krallık, 0,5 milyar dolar ile Polonya, 0,4 milyar dolar ile Romanya 0,4 milyar dolar ile Hollanda ve 0,4 milyar dolar ile Fas gelmektedir.
Bu bilgilere sektörel ihracat rakamlarını da eklersek 15 milyar dolarlık ihracatın 6,6 milyar doları otomotiv ve yan sanayi sektöründe, 1,7 hazır giyim ve konfeksiyon, 1,1 milyar doları tekstil ve hammaddeleri sektöründe gerçekleşmektedir.
Veriler ışığında Avrupa’da yaşanacak bir olumsuzluğun (ekonomideki daralma, siyasi bir olumsuzluk, resesyon) Bursa sanayisini derinden etkileyeceği bir gerçektir.
Peki, şu soruyu sormak lazım ‘Sanayicimizin B planı (tedarik ve satış) var mı?’