Önce biraz tarih. Bursa Devlet Tiyatrosu oyuncuları, 1973 yılında, Aiskhylos’un Agamennon ve Shakespeare’in Hamlet, Platus’un Çömlek ve Molière’in Zoraki Hekim oyunlarını okuma tiyatrosu sahnelemişti. Günümüze gelirsem. Nilüfer Kent Tiyatrosu Ayşe Selen Deneme Sahnesi’nin açılışında, 4 Aralık 2018, Avukat Pierre Pathelin Pathelin Farsı’nı sahnelemişti. Efekt ve müzik olmadan sadece oyun okunmuştu.
3 Haziran’daki okuma tiyatrosu ise profesyonel bir yapıda hazırlanmıştı. Nâzım Hikmet’in ölüm yıldönümüne özel olarak onun yazdığı Kafatası oyunu seçilmişti. Mekân Ormandaki Kulübe. Yöneten: İbrahim Ersoylu. İllüstrasyon: Burak Etöz. Müzik: Derya Bölükemini. Oyuncular: Adem Mülazim, Ayşe Gülerman Kum, Barış Ayas, Batuhan Pamukçu, Cihat Temel, Gökhan Kum, Hande Ağaoğlu, Melisa İclal Yamanarda, Mert Tiryaki, Oğuzhan Ayaz, Zeynep Çelik Küreş.
Oyunun başlamasından bir saat önce Ormandaki Kulübe’ye gittim. Amacım son provaları seyretmekti. Yönetmenin, oyuncuların heyecanını görmek istedim. Kenarda provaları seyretmek büyük bir keyifti.
Yıllar önce Balkan Ülkeleri Tiyatro Festivali’nde Eskişehir Şehir Tiyatroları Aslan Asker Şvayk’ı sahnelemişti. Yönetmen Yunus Emre Bozdoğan sahne aralarına kumla resim eklemiş, önceden görüntüler çekilip sahneye yansıtılmıştı. Kafatası oyununda yönetmen İbrahim Ersoylu biraz farklı bir yöntem izlemiş. Burak Etöz’ün oyunla ilgili İpad’de çizdiği resimleri canlı olarak görebiliyorduk. Çizerken hata yapıyordu. Silip doğrusunu çiziyordu. Tek eksiklik perdenin bir tane olmasıydı. Perde ortaya konulduğu için sağ tarafta oturan seyirciler perdeye yansıtılan görüntüleri göremedi. İki tane perde olsaydı daha iyi olurdu. Okuma tiyatrosunda oyuncuların teksti okurken duygularını, mimiklerini görmek, sadece bir kere sahnelenecek oyun için her sahne uygun efekt, müziklerin hazırlanmıştı.
Nilüfer Kent Tiyatrosu bu yolda devam etmeli. Açıkhava Tiyatrosu’ndaki gibi arkadan düğün sesi gelmiyor. Bursa’da hava sıcak olsa dahi kulübede rüzgâr esiyor.
Bursa’da sahnelenmeyen onlarca oyun var. Okuma tiyatrosu ile seyirci, bilmediği yazarlar, adını duymadığı oyunları seyretme (ve dinleme) imkânı bulabilir.